Trang chủQuy định về bố trí tái định cư khi thu hồi đất
Bài viết đề cập đến nội dung về tái định cư và Quy định về bố trí tái định cư khi thu hồi đất được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo.
The article discusses the content of resettlement and the regulations on resettlement arrangements when land is expropriated, as explained by Tuyet Nhung Bui Law Firm, intended for reference purposes.
1. Định nghĩa về tái định cư
Căn cứ Khoản 39 Điều 3 Luật Đất đai 2024, Tái định cư được hiểu là việc Nhà nước thực hiện bồi thường cho người có đất bị thu hồi bằng đất ở hoặc nhà ở tại khu tái định cư hoặc địa điểm phù hợp khác. Ngoài ra, hỗ trợ giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư cũng được áp dụng cho những người không đủ điều kiện bồi thường về đất ở theo quy định của Luật Đất đai 2024 nhưng không còn nơi ở khác.
Definition of Resettlement
According to Clause 39, Article 3 of the 2024 Land Law, resettlement is understood as the State’s compensation to individuals whose land is expropriated, in the form of residential land or housing at a resettlement area or another suitable location. Additionally, support for the allocation of residential land or housing at the resettlement site is also provided for those who do not meet the conditions for compensation in terms of residential land under the provisions of the 2024 Land Law but have no other place of residence.
2. Quy định về bố trí tái định cư khi thu hồi đất
Căn cứ Điều 111 Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025), quy định về việc bố trí tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất như sau:
Các đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện giao trách nhiệm bố trí tái định cư phải thông báo cho người có đất ở bị thu hồi, chủ sở hữu nhà ở thuộc đối tượng phải di chuyển chỗ ở về phương án tái định cư dự kiến, và niêm yết công khai ít nhất 15 ngày tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi, và tại nơi tái định cư đã có người sinh sống trước khi cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phương án tái định cư. Nội dung thông báo bao gồm địa điểm, quy mô quỹ đất, quỹ nhà tái định cư, thiết kế, diện tích từng lô đất, căn hộ, giá đất, giá nhà tái định cư, và dự kiến bố trí tái định cư cho người có đất thu hồi.
Phương án tái định cư đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phải được công bố công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi và tại nơi tái định cư.
Giá đất tính tiền sử dụng đất tại nơi tái định cư đối với người được bồi thường về đất ở, hoặc người được giao đất ở tái định cư trong trường hợp không đủ điều kiện bồi thường về đất ở, là giá đất được xác định theo bảng giá đất tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Nếu chưa có giá đất trong bảng giá đất, phải bổ sung bảng giá đất để làm căn cứ tính tiền sử dụng đất cho người được bố trí tái định cư. Người được bố trí tái định cư sẽ ghi nợ nghĩa vụ tài chính về đất đai nếu đáp ứng các điều kiện theo quy định của Chính phủ. Giá bán nhà ở tái định cư tại địa bàn cấp huyện do Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định. Nếu nhà ở tái định cư được bố trí tại đơn vị hành chính cấp huyện khác, giá bán nhà ở tái định cư sẽ do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định.
Hộ gia đình, cá nhân có đất ở, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam, khi Nhà nước thu hồi đất, nếu đủ điều kiện được bồi thường về đất ở theo quy định tại Điều 95 Luật Đất đai 2024, sẽ được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tại khu tái định cư hoặc tại địa điểm khác phù hợp.
Trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc nhiều cặp vợ chồng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi và đủ điều kiện để tách thành các hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú, hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình, sẽ được xem xét hỗ trợ giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu.
Hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất gắn liền với nhà ở mà không đủ điều kiện bồi thường về đất ở, nếu không có chỗ ở nào khác trong khu vực xã, thị trấn nông thôn hoặc trong địa bàn thị xã, thành phố thuộc tỉnh, hoặc trong địa bàn quận, thị xã, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương nơi có đất thu hồi, sẽ được Nhà nước giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở.
Hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở, nếu đủ điều kiện bồi thường về đất theo quy định tại Điều 95 Luật Đất đai 2024 và có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở, và nếu địa phương có quỹ đất ở, nhà ở, sẽ được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư.
Người có đất ở bị thu hồi để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu đô thị sẽ được bồi thường bằng đất ở, nhà ở tại chỗ; trong thời gian chờ tái định cư, sẽ được bố trí vào nhà ở tạm hoặc hỗ trợ tiền thuê nhà ở. Thời gian và mức hỗ trợ cụ thể sẽ do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định phù hợp với thực tế tại địa phương. Trường hợp thu hồi đất ở để thực hiện các mục đích khác, nếu khu vực thu hồi đất có quỹ đất, quỹ nhà tái định cư, sẽ được bồi thường bằng đất ở, nhà ở tại chỗ, ưu tiên cho các hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ở kết hợp với kinh doanh dịch vụ, và những người có công với cách mạng. Cũng có cơ chế thưởng đối với người có đất thu hồi bàn giao mặt bằng trước thời hạn theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Nếu người có đất ở thu hồi phải di chuyển chỗ ở và được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư nhưng tiền bồi thường về đất ở không đủ so với giá trị của một suất tái định cư tối thiểu, thì Nhà nước sẽ hỗ trợ tiền đủ để cấp một suất tái định cư tối thiểu.
Trong trường hợp thực hiện dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, chủ sở hữu nhà chung cư sẽ được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình hình thực tế tại địa phương để quy định chi tiết về suất tái định cư tối thiểu quy định tại khoản 8 Điều 111 Luật Đất đai 2024 và quyết định việc hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu theo quy định tại khoản 4 Điều 111 Luật Đất đai 2024.
Trường hợp người đang sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước nằm trong phạm vi thu hồi đất phải phá dỡ nhà, sẽ được hỗ trợ theo quy định của Chính phủ.
Theo quy định tại Điều 22 Nghị định số: 88/2024/NĐ-CP ngày 15 tháng 7 năm 2024 quy định: Trường hợp hộ gia đình, cá nhân, hoặc người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài đủ điều kiện hỗ trợ tái định cư và có nhu cầu tự sắp xếp chỗ ở, thì ngoài khoản bồi thường về đất bằng tiền, còn được nhận thêm khoản hỗ trợ bằng tiền để tự lo chỗ ở.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ căn cứ vào quy mô diện tích đất ở bị thu hồi, số lượng nhân khẩu trong hộ gia đình, và các điều kiện cụ thể tại địa phương để quy định mức hỗ trợ phù hợp.
Điều 23 Nghị định số: 88/2024/NĐ-CP ngày 15 tháng 7 năm 2024 quy định về suất tái định cư tối thiểu:
Suất tái định cư tối thiểu có thể được thực hiện bằng đất ở, nhà ở hoặc tiền, tùy thuộc vào lựa chọn của người được bố trí tái định cư.
Trường hợp suất tái định cư tối thiểu bằng đất ở, nhà ở:
+ Diện tích đất ở tái định cư không nhỏ hơn diện tích tối thiểu do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định.
+ Diện tích nhà ở tái định cư không nhỏ hơn diện tích căn hộ tối thiểu theo quy định pháp luật về nhà ở.
+ Nếu suất tái định cư tối thiểu bằng tiền, giá trị khoản tiền phải tương đương giá trị suất tái định cư tối thiểu bằng đất ở hoặc nhà ở tại nơi bố trí tái định cư.
+ Căn cứ tình hình thực tế tại địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể suất tái định cư tối thiểu bằng đất ở, nhà ở hoặc tiền.
Hỗ trợ cho người sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước:
+ Nếu nhà nằm trong phạm vi thu hồi đất và người sử dụng không có nơi ở khác trong địa bàn cấp huyện, họ được hỗ trợ thuê nhà ở tại nơi tái định cư với giá thuê nhà thuộc sở hữu nhà nước.
+ Nhà thuê tại nơi tái định cư có thể được Nhà nước bán theo quy định pháp luật.
+ Nếu có nhu cầu và địa phương có quỹ đất, nhà tái định cư, nhà thương mại hoặc nhà ở xã hội, người bị thu hồi nhà ở có thể được xem xét giao đất, bán nhà hoặc nhận hỗ trợ bằng tiền để tự lo chỗ ở mới.
+ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể các biện pháp hỗ trợ nêu trên.
Tái định cư tại chỗ:
Nếu người có đất ở bị thu hồi muốn tái định cư tại chỗ, có thể hoán đổi vị trí đất ở sang phần diện tích đất nông nghiệp còn lại của thửa đất sau khi thu hồi.
Được phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở trong hạn mức quy định.
Miễn tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích đất ở tương đương phần đất bị thu hồi, nếu người bị thu hồi đồng ý phương án bồi thường bằng đất nông nghiệp.
Quỹ đất và quỹ nhà tái định cư:
Đơn vị thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có trách nhiệm triển khai dự án tái định cư hoặc mua quyền sử dụng đất, nhà ở thương mại, nhà ở xã hội để phục vụ tái định cư.
Kinh phí thực hiện có thể được ứng từ ngân sách nhà nước, Quỹ phát triển đất, Quỹ đầu tư phát triển hoặc từ chủ đầu tư tự nguyện ứng trước.
Việc lập, thẩm định, phê duyệt, nghiệm thu và quyết toán dự án tái định cư thực hiện theo quy định pháp luật liên quan.
Việc mua nhà ở thương mại, nhà ở xã hội phục vụ tái định cư phải tuân theo quy định pháp luật về nhà ở.
2. Detailed Support Measures When the Government Acquires Land
2.1. Support for Stabilizing Livelihoods When the Government Acquires Land
As stipulated in Article 19 of Decree No. 88/2024/ND-CP, dated July 15, 2024, this support is provided as follows:
For households and individuals using agricultural land eligible for compensation:
– If 30% to 70% of agricultural land is acquired:
+ 6 months of support if no relocation is required.
+ 12 months of support if relocation is required.
+ 24 months of support if relocating to areas with difficult or particularly difficult socio-economic conditions.
– If more than 70% of agricultural land is acquired:
+ 12 months of support if no relocation is required.
+ 24 months of support if relocation is required.
+ 36 months of support if relocating to areas with difficult or particularly difficult socio-economic conditions.
– Determining the acquired agricultural land area:
+ This is the area within the commune, ward, or township where the land is acquired at the time of approval of the compensation, support, and resettlement plan.
+ It is calculated for each project and does not include previously acquired land from other projects.
– Support levels:
+ Each individual receives an amount equivalent to the value of 30 kg of rice per month, based on the local average price at the time of support.
+ For households and individuals using less than 30% of agricultural land or not eligible for land compensation:
+ The provincial People’s Committee determines the support level, duration, and payment schedule.
+ This support must not exceed the maximum levels mentioned above.
2.2. Support for Stabilizing Production and Business When the Government Acquires Land
As stipulated in Article 20 of Decree No. 88/2024/ND-CP:
Eligible entities:
Economic organizations, households, individuals, and foreign-invested economic organizations affected by land acquisition and eligible for land compensation.
Households and individuals using land allocated for agricultural, forestry, aquaculture, or salt production.
Conditions:
+ Land compensation eligibility.
+ Valid land allocation contracts for allocated land users.
Support measures:
Households and individuals: Assistance includes agricultural inputs (seeds, livestock), agricultural extension services, pest control, veterinary services, and training.
Economic organizations: Financial support up to 30% of post-tax income for one year, based on the average income of the previous three years.
Workers employed by affected entities: Unemployment allowances for up to 6 months.
2.3. Support for Relocating Livestock and Dismantling Structures
As stipulated in Article 21 of Decree No. 88/2024/ND-CP:
Livestock relocation:
The provincial People’s Committee sets the measures and support levels.
Structures:
Support is provided for dismantling structures with expired building permits.
2.4. Support for Training, Career Transition, and Job Search
As stipulated in Article 21 of Decree No. 88/2024/ND-CP:
Eligibility:
Individuals and households directly engaged in agriculture.
Excludes government employees, retirees, and those with indefinite labor contracts.
Support levels:
Up to 5 times the local agricultural land price for the acquired area, within the local allocation limit.
2.5. Support for Resettlement When the Government Acquires Land
As stipulated in Articles 22 and 23 of Decree No. 88/2024/ND-CP:
Resettlement assistance:
Includes financial support for self-arranged housing.
Minimum resettlement plot:
Land or housing must meet local minimum size standards or equivalent monetary value.
Special cases:
Support for those living in state-owned housing and provisions for resettlement at the original site if feasible.
Funding:
Sourced from the state budget, land development funds, or investor advances.
These provisions ensure comprehensive support tailored to each project and the specific needs of affected individuals and organizations.
TUYET NHUNG LAW cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế về lĩnh vực đất đai, xây dựng, nhà ở. Liên hệ tư vấn hoặc mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong các vụ án tại toà án, vui lòng liên hệ số điện thoại: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ.
