Điều 124 Tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ

1. Điều 124 Tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ

“Điều 124. Tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ
1. Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.”
(Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017)

2. Tội giết con mới đẻ là gì?

Tội giết con mới đẻ là hành vi giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ là do tác động nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc do các hoàn cảnh khách quan đặc biệt, dẫn đến việc tước đoạt tính mạng của đứa trẻ do mình sinh ra trong khoảng thời gian 07 ngày tuổi.

Tội phạm giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ thuộc vào nhóm tội phạm xâm phạm tính mạng sức khỏe, được quy định trong pháp luật hình sự Việt Nam và có những đặc điểm sau:
Thứ nhất, hành vi vi phạm tính mạng con người đối với nạn nhân, là đứa con mới sinh ra trong vòng bảy ngày, và có quan hệ huyết thống với người phạm tội. Hành vi giết con mới đẻ và vứt bỏ con mới đẻ của người mẹ xuất phát từ tác động nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt. Điều này là hành vi ngược lại với tiêu chuẩn đạo đức truyền thống và là trái pháp luật, gây hại nghiêm trọng đến tính mạng của đứa trẻ mới sinh trong khoảng thời gian bảy ngày, khi chúng không có khả năng tự vệ. Việc giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ không phải là hành động có chủ ý xấu xa từ người mẹ, mà thường do ảnh hưởng mạnh mẽ từ tư tưởng lạc hậu hoặc trong những tình huống khác đặc biệt.
Theo hướng dẫn của Nghị quyết số 04/1986/NQ-HĐTP ngày 29/11/1986 của Hội đồng thẩm phán TANDTC, khoảng thời gian mà người mẹ được xem xét là còn trong trạng thái mới sinh con kéo dài từ lúc sinh con cho đến ngày thứ bảy. Trong khoảng thời gian này, người mẹ thường trải qua trạng thái tâm sinh lý không bình thường do ảnh hưởng của quá trình sinh con. Do đó, việc giết hoặc vứt bỏ con trong khoảng thời gian này không phản ánh ý chí ác ý của người mẹ mà thường là do tác động mạnh mẽ từ tư tưởng lạc hậu hoặc trong các hoàn cảnh khác đặc biệt. Theo đó, nếu người mẹ không chịu tội danh giết người do giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ trong thời gian quy định, thì cô ấy sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý.

Thứ hai, tội phạm giết và vứt bỏ con mới đẻ có chủ thể đặc biệt là người mẹ của nạn nhân. Mối quan hệ tình mẫu tử thường được coi là tình thương yêu, sự hi sinh, chở che và bao dung của người mẹ đối với con. Tuy nhiên, trong trường hợp tội phạm giết và vứt bỏ con mới đẻ, người mẹ chính là chủ thể thực hiện hành vi này, có mối quan hệ huyết thống với nạn nhân, tức con ruột đang trong tình trạng sau khi sinh con bảy ngày. Người mẹ có khả năng hiểu rõ trách nhiệm hình sự khi thực hiện hành vi giết và vứt bỏ con mới đẻ, nhận thức được tính nguy hiểm của hành vi đó đối với xã hội và có khả năng kiểm soát hành vi, tuy nhiên, vẫn mong muốn con mình chết do áp lực tâm lý.

Thứ ba, tội giết và vứt bỏ con mới đẻ được coi là tội phạm ít nghiêm trọng theo quy định của pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành. Mặc dù tội phạm này mang tính chung là nguy hiểm cho xã hội, nhưng mức độ nguy hiểm không đồng đều giữa các tội phạm cũng như giữa các trường hợp cụ thể. Theo quy định pháp luật, hành vi giết con mới đẻ bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm, trong khi vứt bỏ con mới đẻ dẫn đến hậu quả chết, sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Dựa trên sự quy định về hình phạt và phân loại tội phạm trong Bộ luật Hình sự hiện hành, tội giết và vứt bỏ con mới đẻ được xem là tội phạm ít nghiêm trọng, có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn, và mức cao nhất của hình phạt theo Bộ luật này là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 3 năm.

3. Cấu thành tội Giết con mới đẻ?

3.1. Về khía cạnh khách quan

Hành vi phạm tội trong tội giết và vứt con mới đẻ bao gồm hành động giết (đâm, chém, bóp cổ, đầu độc…) hoặc hành động vứt (bỏ rơi, đặt ở một nơi nào đó…) đứa trẻ mới sinh ra và những hành vi này mang lại nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm quyền sống của con người và trẻ em. Hành vi giết con mới đẻ cũng được hiểu là hành vi giết người, tuy nhiên, đây là trường hợp đặc biệt do có những điều kiện đặc biệt. Hành vi vứt con mới đẻ là hành vi bỏ rơi đứa trẻ ở bất kỳ địa điểm nào, đồng thời mang theo hậu quả tương tự hành vi giết con mới đẻ là dẫn đến cái chết của đứa trẻ. Hậu quả này là kết quả không thể tránh khỏi của tội phạm này. Do đó, nếu người mẹ có hành vi tước đoạt tính mạng đứa trẻ trước đó hoặc có hành vi vứt con mới đẻ mà hậu quả đứa trẻ không chết, thì không đủ điều kiện thành lập tội giết con mới đẻ, và do đó, tội giết con mới đẻ không thể xem là đã phạm tội khi chưa đạt đủ điều kiện.

3.2. Về mặt khách thể

Hành vi giết và vứt con mới đẻ trực tiếp vi phạm quyền sống của con người và quyền của trẻ em được tôn trọng và bảo vệ tính mạng. Đối tượng chịu ảnh hưởng của tội phạm là con mới đẻ trong vòng bảy ngày tuổi, và việc áp dụng tội danh này đòi hỏi sự định rõ về khái niệm “con mới đẻ”. Theo Bộ luật Hình sự Việt Nam, đối tượng chịu tác động của tội giết và vứt con mới đẻ là đứa trẻ sống và nằm trong khoảng thời gian bảy ngày kể từ khi sinh ra đến khi bị xâm hại. Do đó, nếu hành vi xâm phạm xảy ra từ ngày thứ tám trở đi, đối tượng chịu tác động của tội phạm này không được coi là “con mới đẻ” nữa, và trong tình huống này, hành vi sẽ thuộc vào tội phạm khác.

3.3. Về mặt chủ thể

Chủ thể của tội phạm là con người hoặc pháp nhân đã thực hiện hành vi đe dọa đến xã hội, với điều kiện chủ thể có đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi quy định bởi pháp luật hình sự (đối với chủ thể là con người). Trong trường hợp tội phạm giết con mới đẻ hoặc vứt con mới đẻ, chủ thể đặc biệt của tội phạm là người mẹ của đứa trẻ, đang ở trong tình trạng mới sinh con và vẫn giữ được khả năng trách nhiệm hình sự. Khi thực hiện hành vi, người mẹ có khả năng nhận thức rõ rằng hành động của mình làm đe dọa đến xã hội và dẫn đến cái chết của đứa trẻ, tuy nhiên, họ vẫn tỏ ra mong muốn hậu quả xảy ra.

3.4. Về mặt chủ quan

Bao gồm lỗi, động cơ phạm tội và mục đích phạm tội. Trong trường hợp này, lỗi của người mẹ phạm tội giết con mới đẻ và vứt con mới đẻ là lỗi cố ý, thể hiện sự chủ động khi có cùng dấu hiệu chung là cái chết của đứa trẻ. Khi thực hiện hành vi giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ, người mẹ đã có sự nhận thức trước về sự nguy hiểm của hành động của mình, dẫn đến hậu quả là đứa trẻ mất mạng, tuy nhiên, họ vẫn tiếp tục hành vi phạm tội, đây là hành vi có lỗi cố ý.

4. So sánh tội giết con mới đẻ và tội vứt con mới đẻ

Cả hai tội giết con mới đẻ và vứt con mới đẻ đều là hành vi có lỗi cố ý, với người mẹ là chủ thể phạm tội, có năng lực trách nhiệm hình sự và đang trong hoàn cảnh ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc hoàn cảnh khách quan đặc biệt, dẫn đến hành vi phạm tội. Người mẹ nhận thức rõ ràng rằng hành vi của mình không chỉ vi phạm đạo đức truyền thống mà còn xâm phạm quyền sống của con ruột mình, và cả hai hành vi đều dẫn đến hậu quả chung là cái chết của đứa trẻ.

Tuy cả hai tội đều có hậu quả là đứa trẻ mất mạng, nhưng khung hình phạt được quy định cho tội giết con mới đẻ và tội vứt con mới đẻ khác nhau, dựa trên các điều kiện áp dụng tình tiết, tiêu chí đánh giá, tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội.

– Xét về hành vi dẫn đến hậu quả:

Tội giết con mới đẻ thường thể hiện dưới hai hình thức: hành động trực tiếp, khi người mẹ tác động vật lý bằng cách đánh, bóp cổ, đâm chết đứa trẻ; hoặc không hành động, khi người mẹ bỏ mặc con, không chăm sóc, không cung cấp sữa mẹ và chất dinh dưỡng cần thiết để nuôi sống đứa trẻ. Trong trường hợp này, hậu quả dẫn đến cái chết của đứa trẻ xảy ra ngay tức khắc hoặc liền ngay sau hành động.

Ngược lại, tội vứt con mới đẻ không có hành động tác động vật lý trực tiếp khiến đứa trẻ chết ngay, mà người mẹ thường bỏ mặc con ở một nơi nào đó rồi bỏ đi, dẫn đến đứa trẻ không đủ dinh dưỡng hoặc chịu điều kiện ngoại cảnh xấu, như gió lạnh, nắng nóng, hoặc bị các con thú tấn công, dẫn đến tử vong. Hậu quả của tội vứt bỏ con mới đẻ thường diễn ra trong một khoảng thời gian dài hơn so với tội giết con mới đẻ.

– Xét về lỗi:

Lỗi của người mẹ ở tội giết con mới đẻ là lỗi cố ý trực tiếp, bởi người mẹ đã thực hiện hành vi với nhận thức rõ ràng rằng khi thực hiện hành vi đó, đứa trẻ sẽ chết và người mẹ mong muốn hậu quả này xảy ra.

Lỗi của người mẹ ở tội vứt bỏ con mới đẻ là lỗi cố ý gián tiếp. Người mẹ để con ở một nơi nào đó, tuy không mong muốn đứa trẻ chết, nhưng vẫn biết rõ rằng hậu quả có thể xảy ra và vẫn thực hiện hành vi, dẫn tới cái chết của đứa trẻ. Trong trường hợp người mẹ mong muốn đứa trẻ chết, thì hành vi này rơi vào tội giết con mới đẻ.


Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, xin vui lòng không ngần ngại liên hệ với chúng tôi thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline: 0975.982.169. Chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và cung cấp sự tư vấn chuyên nghiệp để giúp quý khách giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả và đúng luật.

Ngoài ra, quý khách hàng cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email: buinhunglw2b@gmail.com để được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc một cách nhanh chóng. Chúng tôi cam kết đáp ứng mọi yêu cầu của quý khách hàng một cách chu đáo và chất lượng.

Luật sư Bùi Thị Nhung: