Đồng bào dân tộc thiểu số hưởng chính sách đất đai ra sao?
Bài viết này cung cấp thông tin pháp ly liên quan đến những chính sách đất đai, hay trách nhiệm của Nhà nước đối với người sử dụng đất và người dân tộc thiểu số theo quy định của Luật Đất đai 2024 mới nhất.
1. Người sử dụng đất được hưởng chính sách đất đai ra sao?
Nhà nước có chính sách tạo điều kiện cho người trực tiếp sản xuất nông nghiệp không có đất sản xuất do chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất và kinh tế bằng cách đào tạo nghề, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm.
Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người sử dụng đất đủ điều kiện theo quy định pháp luật về đất đai.
Thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người sở hữu đất thu hồi khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh hoặc phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn, trợ giúp pháp lý cho người sử dụng đất về chính sách, pháp luật và thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, cũng như truy cập thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.
Xử lý tranh chấp đất đai và giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai.
(Được quy định tại Điều 15, Luật Đất đai 2024)
Theo quy định tại Điều 17 Luật đất đai 2024, Nhà nước bảo hộ quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hợp pháp của người sử dụng đất.
Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại đất đã được giao theo quy định của Nhà nước cho người khác sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Đồng bào dân tộc thiểu số hưởng chính sách đất đai ra sao?
Đây là một điểm nổi bật của Luật Đất đai 2024 được quy định cụ thể tại Điều 16 của Luật này. Được tách ra một điều khoản riêng biệt để quy định rõ rành các chính sách đất đai, hay trách nhiệm của Nhà nước đối với Đồng bào dân tộc thiểu số, theo đó:
+ Giao đất ở trong giới hạn và được miễn, giảm tiền sử dụng đất;
+ Cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở trong giới hạn giao đất ở và được miễn, giảm tiền sử dụng đất cho đất có nguồn gốc từ Nhà nước, cho thuê, công nhận hoặc được thừa kế, tặng hoặc chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật;
+ Giao đất nông nghiệp trong giới hạn mà không thu tiền sử dụng đất;
+ Cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để sản xuất, kinh doanh và được miễn, giảm tiền thuê đất;
+Diện tích giao đất và cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất quy định ở điểm a và điểm b của khoản này được tính cho tổng diện tích đất được Nhà nước giao, cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất trong quá trình thực hiện các chính sách đất đai đối với người dân tộc thiểu số.
– Chính sách hỗ trợ đất đai để đảm bảo ổn định cuộc sống cho người dân tộc thiểu số đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất như quy định, nhưng hiện không còn hoặc thiếu đất so với giới hạn cho địa phương nghèo và cận nghèo tại vùng dân tộc thiểu số và miền núi như sau:
+ Trường hợp không còn đất ở, thì được giao đất ở, cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở trong giới hạn giao đất ở và được miễn, giảm tiền sử dụng đất. Trường hợp thiếu đất ở, thì cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở trong giới hạn giao đất ở và được miễn, giảm tiền sử dụng đất;
+ Trường hợp không còn hoặc thiếu đất nông nghiệp, thì được giao đất nông nghiệp trong giới hạn không thu tiền hoặc cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để sản xuất, kinh doanh và được miễn, giảm tiền thuê đất.
+ Đất để thực hiện các chính sách quy định được cung cấp từ quỹ đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý hoặc từ quỹ đất thu hồi.
Ảnh minh hoạ
3. Cung cấp thông tin đất đai?
Công khai minh bạch thông tin đất đai là điều vô cùng quan trọng, đặc biệt giúp các giao dịch liên quan đến bất động sản trở nên rõ ràng và minh bạch thông tin hơn, từ đó giảm thiểu được rủi ro cho người tham gia giao dịch, giảm thiểu được vấn nạn lừa đảo trong các giao dịch bất động sản xuất phát từ việc bất cân xứng trong việc nắm các thông tin liên quan trong quá trình giao dịch.
Theo quy định tại Điều 18 Luật đất đai 2024 quy định như sau:
– Công bố thông tin thuộc Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai cho người sử dụng đất và các tổ chức, cá nhân khác một cách kịp thời và công khai, trừ những thông tin thuộc về bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật.
– Thông báo quyết định hành chính và hành vi hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai đến người sử dụng đất và các tổ chức, cá nhân khác bị ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ.
4. Vai trò của Mặt trận tổ quốc?
– Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tham gia vào việc xây dựng pháp luật và thực hiện phản biện xã hội đối với dự thảo văn bản pháp luật về đất đai, cũng như dự thảo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia và dự án sử dụng đất được Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ quyết định hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư.
– Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở mọi cấp có các trách nhiệm sau đây:
+ Tham gia vào việc xây dựng pháp luật và thực hiện phản biện xã hội đối với dự thảo văn bản pháp luật về đất đai, cũng như dự thảo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cùng cấp và dự án sử dụng đất được Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cùng cấp quyết định hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư;
+ Tham gia đưa ra ý kiến về các trường hợp thu hồi đất, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và trường hợp cưỡng chế khi thực hiện thu hồi đất;
+ Tham gia vào việc đưa ra ý kiến và giám sát quá trình xây dựng bảng giá đất cũng như thực hiện của bảng giá đất;
+ Tham gia vào hoạt động hòa giải các tranh chấp liên quan đến đất đai theo quy định của pháp luật;
+ Giám sát quá trình thực hiện các chính sách và pháp luật về thu hồi đất, trưng dụng đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; giao đất, cho thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất; cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
– Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên chịu trách nhiệm trong việc tuyên truyền và phổ biến chính sách, pháp luật về đất đai đến Nhân dân, khuyến khích và hỗ trợ Nhân dân thực hiện và tuân thủ tốt các chính sách và pháp luật về đất đai.