Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất?

Bài viết này đề cập đến nội dung pháp lý liên quan đến Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật đất đai 2024 dùng vào mục đích tham khảo.

1. Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất?

Theo quy định tại Điều 91 Luật Đất đai 2024 quy định:

Việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất phải đảm bảo các yếu tố dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch, kịp thời và đúng theo quy định của pháp luật. Điều này nhằm phục vụ lợi ích chung, phát triển bền vững, văn minh và hiện đại của cộng đồng và địa phương, đồng thời quan tâm đến đối tượng chính sách xã hội và những người trực tiếp sản xuất nông nghiệp.

Bồi thường về đất được thực hiện bằng cách giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi. Nếu không có đất để bồi thường, sẽ bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể do Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Nếu người có đất thu hồi được bồi thường bằng đất hoặc nhà ở nhưng có nhu cầu bồi thường bằng tiền, thì được thực hiện theo nguyện vọng đã đăng ký khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trong trường hợp có nhu cầu và địa phương có điều kiện về quỹ đất và quỹ nhà ở, người có đất thu hồi có thể được xem xét bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác hoặc bằng nhà ở.

Chủ sở hữu tài sản bị thiệt hại theo quy định của pháp luật dân sự sẽ được bồi thường thiệt hại. Chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh phải ngừng hoạt động do Nhà nước thu hồi đất sẽ được xem xét hỗ trợ.

Nhà nước có trách nhiệm hỗ trợ người có đất thu hồi và chủ sở hữu tài sản để giúp họ có việc làm, thu nhập ổn định và duy trì cuộc sống, sản xuất.

Khu tái định cư phải hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đồng bộ theo quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, đồng thời phải phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục và tập quán của cộng đồng nơi có đất thu hồi. Khu tái định cư có thể được dùng cho một hoặc nhiều dự án.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư để đảm bảo việc bố trí tái định cư cho người có đất thu hồi được chủ động. Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi quyết định thu hồi đất được ban hành.

Trong trường hợp thu hồi đất theo quy định tại Điều 78 và Điều 79 của Luật này mà diện tích còn lại của thửa đất sau khi thu hồi nhỏ hơn diện tích tối thiểu theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, nếu người sử dụng đất đồng ý, thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền sẽ quyết định thu hồi đất và thực hiện bồi thường, hỗ trợ, quản lý diện tích đất còn lại theo quy định của pháp luật. Kinh phí bồi thường và hỗ trợ trong trường hợp này sẽ được tính vào kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án đầu tư.

[EN]

The principles of compensation, support, and resettlement when the State recovers land?

As stipulated in Article 91 of the Land Law 2024:

Compensation, support, and resettlement when the State recovers land must ensure democratic, objective, fair, transparent, timely, and lawful processes. This aims to serve the common interest, sustainable development, civilization, and modernization of the community and locality, while also considering social policy beneficiaries and those directly engaged in agricultural production.

Compensation for land is implemented by allocating land with the same usage purpose as the recovered land. If no land is available for compensation, monetary compensation will be provided based on the specific land price determined by the competent People’s Committee at the time of approving the compensation, support, and resettlement plan. If the person whose land is recovered is compensated with land or housing but prefers monetary compensation, their preference will be honored according to the registration made during the preparation of the compensation, support, and resettlement plan. In cases where there is a demand and the locality has the capacity in terms of land and housing funds, the person whose land is recovered may be considered for compensation with land for a different usage purpose or with housing.

Owners of property damaged according to civil law regulations will be compensated for the damages. Owners of production and business establishments that must cease operations due to land recovery by the State will be considered for support.

The State has the responsibility to support those whose land is recovered and property owners to help them secure employment, maintain stable income, and sustain their livelihood and production activities.

The resettlement area must complete the conditions for synchronized technical and social infrastructure according to the detailed plan approved by the competent authority, and it must also be suitable with the cultural traditions, customs, and practices of the community where the land is recovered. The resettlement area may be used for one or multiple projects.

The provincial and district People’s Committees are responsible for organizing the planning and implementation of resettlement projects to ensure proactive resettlement arrangements for those whose land is recovered. The approval of the compensation, support, and resettlement plan, as well as the resettlement arrangements, must be completed before the land recovery decision is issued.

In cases of land recovery under Articles 78 and 79 of this Law, if the remaining area of the plot after recovery is smaller than the minimum area prescribed by the provincial People’s Committee, and if the land user agrees, the competent People’s Committee will decide to recover the land and carry out compensation, support, and management of the remaining land area according to the law. The compensation and support costs in this case will be included in the compensation, support, and resettlement costs of the investment project.

Ảnh minh hoạ

2. Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trong các trường hợp đặc biệt?

Theo quy định tại Điều 92 Luật Đất đai 2024 về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trong các trường hợp đặc biệt khi Nhà nước thu hồi đất:

Đối với các dự án đầu tư cần chính sách đặc thù về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định tại khoản 1 Điều 92 của Luật Đất đai, căn cứ vào dự án đã được Quốc hội phê duyệt hoặc Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ xem xét và trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định chính sách đặc thù phù hợp với từng dự án và điều kiện thực tế của địa phương.

Khi Nhà nước thu hồi đất của đơn vị vũ trang nhân dân theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 92 của Luật Đất đai, đơn vị đó sẽ được bố trí vị trí mới hoặc chuyển đổi đất theo quy hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh, hoặc theo quy định tại khoản 2 Điều 84 của Luật Đất đai. Đơn vị vũ trang nhân dân bị thiệt hại về tài sản do phải di dời sẽ được bồi thường tài sản và có thể sử dụng tiền bồi thường để đầu tư tại cơ sở mới theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Trong trường hợp thu hồi đất do nguy cơ đe dọa tính mạng con người hoặc đất không còn khả năng sử dụng theo quy định tại khoản 3 Điều 82 của Luật Đất đai, hộ gia đình và cá nhân sẽ được bồi thường theo quy định tại các Điều 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16 và 17 của Nghị định số: 88/2024/NĐ-CP.

Kinh phí bồi thường và hỗ trợ trong các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này được thực hiện như sau:

+ Ngân sách nhà nước sẽ chi trả trong trường hợp thu hồi đất ở có nguy cơ sạt lở, sụt lún, hoặc bị ảnh hưởng bởi thiên tai khác đe dọa tính mạng con người; đất khác bị sạt lở, sụt lún, hoặc bị ảnh hưởng bởi thiên tai khác mà không còn khả năng tiếp tục sử dụng theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 82 của Luật Đất đai.

+ Tổ chức hoặc cá nhân gây ô nhiễm môi trường sẽ chi trả trong trường hợp thu hồi đất ở nằm trong khu vực bị ô nhiễm môi trường có nguy cơ đe dọa tính mạng con người, hoặc đất khác trong khu vực ô nhiễm môi trường không còn khả năng sử dụng theo mục đích đã xác định. Nếu tổ chức đã giải thể hoặc phá sản, ngân sách nhà nước sẽ chi trả tiền bồi thường và hỗ trợ.

[EN]

The principles of compensation, support, and resettlement when the State recovers land in special cases?

As stipulated in Article 92 of the Land Law 2024 regarding compensation, support, and resettlement in special cases when the State recovers land:

For investment projects requiring special policies on compensation, support, and resettlement as specified in Clause 1, Article 92 of the Land Law, based on projects approved by the National Assembly or accepted by the Prime Minister, the provincial People’s Committee will review and submit to the People’s Council of the same level for decision on special policies appropriate to each project and the actual conditions of the locality.

When the State recovers land from a people’s armed unit as specified in point b, clause 3, Article 92 of the Land Law, that unit will be allocated a new location or converted land according to the national defense and security land use plan, or as stipulated in clause 2, Article 84 of the Land Law. The people’s armed unit, if incurring property damage due to relocation, will be compensated for the property and may use the compensation money to invest in the new facility according to the project approved by the competent authority.

In cases of land recovery due to life-threatening risks or land no longer being usable as stipulated in clause 3, Article 82 of the Land Law, households and individuals will be compensated according to the provisions of Articles 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, and 17 of Decree No. 88/2024/ND-CP.

The compensation and support costs in the cases specified in clause 3 of this Article are implemented as follows,

+ The state budget will cover the costs in cases of land recovery where residential land is at risk of landslides, subsidence, or affected by other natural disasters threatening human life; and other land that has experienced landslides, subsidence, or is affected by other natural disasters rendering it unusable as stipulated in point b, clause 3, Article 82 of the Land Law.

+ The organization or individual causing environmental pollution will bear the costs in cases of land recovery where residential land is located in an environmentally polluted area posing a threat to human life, or other land in an environmentally polluted area that is no longer usable for its designated purpose. If the organization has been dissolved or declared bankrupt, the state budget will cover the compensation and support costs.

TUYET NHUNG LAW cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế về lĩnh vực đất đai, xây dựng, nhà ở. Liên hệ tư vấn hoặc mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong các vụ án tại toà án, vui lòng liên hệ số điện thoại: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ.