Bài viết đề cập đến nội dung liên quan đến Phân biệt bị can và bị cáo? Có được khởi tố vụ án khi chưa xác định dấu hiệu tội phạm không? được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùigiải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo.
1. Phân biệt bị can và bị cáo
1.1. Về khái niệm – Căn cứ khoản 1 Điều 60 BLTTHS 2015: “Bị can là người hoặc pháp nhân bị khởi tố về hình sự. Quyền và nghĩa vụ của bị can là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này”, tức là cơ quan điều tra đã có căn cứ xác định người đó có dấu hiệu phạm tội và ra quyết định khởi tố để tiến hành điều tra. – Căn cứ khoản 1 Điều 61 BLTTHS 2015: “Bị cáo là người hoặc pháp nhân đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử. Quyền và nghĩa vụ của bị cáo là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này”, tức là sau khi Viện kiểm sát ban hành cáo trạng truy tố và Tòa án thụ lý vụ án để mở phiên tòa xét xử. 1.2. Về giai đoạn tố tụng – Bị can là người trong giai đoạn điều tra hoặc truy tố. Ở giai đoạn này, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát tiến hành thu thập chứng cứ, lấy lời khai, xác minh hành vi phạm tội. – Bị cáo là người trong giai đoạn xét xử tại Tòa án. Lúc này, Tòa án xem xét toàn bộ chứng cứ, nghe ý kiến các bên và đưa ra phán quyết có tội hay không, hình phạt cụ thể ra sao. 1.3. Về cơ quan tiến hành tố tụng – Bị can làm việc chủ yếu với Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát. Các quyết định liên quan gồm: Quyết định khởi tố bị can, quyết định áp dụng hoặc hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, bản kết luận điều tra, cáo trạng, v.v. – Bị cáo làm việc với Tòa án. Các quyết định liên quan gồm: Quyết định đưa vụ án ra xét xử, quyết định đình chỉ vụ án, bản án hoặc quyết định của Tòa án. 1.4. Về quyền của người bị buộc tội Đối với bị can: Căn cứ khoản 2 Điều 60 BLTTHS 2015 “2. Bị can có quyền: a) Được biết lý do mình bị khởi tố; b) Được thông báo, giải thích về quyền và nghĩa vụ quy định tại Điều này; c) Nhận quyết định khởi tố bị can; quyết định thay đổi, bổ sung quyết định khởi tố bị can, quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can, quyết định phê chuẩn quyết định thay đổi, bổ sung quyết định khởi tố bị can; quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế; bản kết luận điều tra; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ điều tra; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ vụ án; bản cáo trạng, quyết định truy tố và các quyết định tố tụng khác theo quy định của Bộ luật này; d) Trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội; đ) Đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu; e) Trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá; g) Đề nghị giám định, định giá tài sản; đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật; h) Tự bào chữa, nhờ người bào chữa; i) Đọc, ghi chép bản sao tài liệu hoặc tài liệu được số hóa liên quan đến việc buộc tội, gỡ tội hoặc bản sao tài liệu khác liên quan đến việc bào chữa kể từ khi kết thúc điều tra khi có yêu cầu; k) Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng.” Đối với bị cáo: Căn cứ khoản 2 Điều 61 BLTTHS 2015 “2. Bị cáo có quyền: a) Nhận quyết định đưa vụ án ra xét xử; quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế; quyết định đình chỉ vụ án; bản án, quyết định của Tòa án và các quyết định tố tụng khác theo quy định của Bộ luật này; b) Tham gia phiên tòa; c) Được thông báo, giải thích về quyền và nghĩa vụ quy định tại Điều này; d) Đề nghị giám định, định giá tài sản; đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật; đề nghị triệu tập người làm chứng, bị hại, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án, người giám định, người định giá tài sản, người tham gia tố tụng khác và người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tham gia phiên tòa; đ) Đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu; e) Trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá; g) Tự bào chữa, nhờ người bào chữa; h) Trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội; i) Đề nghị chủ tọa phiên tòa hỏi hoặc tự mình hỏi người tham gia phiên tòa nếu được chủ tọa đồng ý; tranh luận tại phiên tòa; k) Nói lời sau cùng trước khi nghị án; l) Xem biên bản phiên tòa, yêu cầu ghi những sửa đổi, bổ sung vào biên bản phiên tòa; m) Kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án; n) Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng; o) Các quyền khác theo quy định của pháp luật.” 1.5. Về nghĩa vụ – Bị can phải có mặt theo giấy triệu tập của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Trường hợp vắng mặt không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan thì có thể bị áp giải, nếu bỏ trốn thì bị truy nã. Đồng thời phải chấp hành các yêu cầu, quyết định của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. – Bị cáo phải có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án. Trường hợp vắng mặt không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan thì có thể bị áp giải; nếu bỏ trốn thì bị truy nã. Ngoài ra, bị cáo phải chấp hành các quyết định, yêu cầu của Tòa án. 1.6. Về kết quả pháp lý Giai đoạn của bị can có thể kết thúc bằng một trong các hướng sau: – Đình chỉ điều tra nếu không đủ căn cứ buộc tội. – Truy tố nếu có đủ chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội. Giai đoạn của bị cáo kết thúc bằng bản án hoặc quyết định của Tòa án, trong đó Tòa có thể: – Tuyên vô tội (nếu không đủ chứng cứ phạm tội). – Tuyên có tội và áp dụng hình phạt tương ứng.
2.Có được khởi tố vụ án khi chưa xác định dấu hiệu tội phạm không?
Khởi tố vụ án hình sự là giai đoạn mở đầu của quá trình tố tụng hình sự. Đây là bước quan trọng nhằm xác định xem có hay không hành vi phạm tội để cơ quan có thẩm quyền tiến hành các hoạt động điều tra tiếp theo. Tuy nhiên, nhiều người thường thắc mắc: Liệu có được khởi tố khi chưa xác định dấu hiệu tội phạm hay không?
Căn cứ pháp lý được quy định tại Điều 143 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, nêu rõ:
“Điều 143. Căn cứ khởi tố vụ án hình sự Chỉ được khởi tố vụ án khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm. Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên những căn cứ: 1. Tố giác của cá nhân; 2. Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân; 3. Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng; 4. Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước; 5. Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm; 6. Người phạm tội tự thú.”
Như vậy, việc khởi tố vụ án chỉ được tiến hành khi cơ quan có thẩm quyền nhận thấy trong vụ việc đã có dấu hiệu của tội phạm — tức là có những biểu hiện ban đầu cho thấy hành vi có thể vi phạm pháp luật hình sự.
Căn cứ để xác định dấu hiệu tội phạm bao gồm:
+ Tố giác của cá nhân; + Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân; + Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng; + Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước; + Cơ quan có thẩm quyền trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm; + Người phạm tội tự thú.
Như vậy, pháp luật quy định rõ ràng rằng không được khởi tố vụ án khi chưa có căn cứ xác định dấu hiệu tội phạm. Tuy nhiên, tại thời điểm khởi tố vụ án, chưa cần phải xác định rõ tất cả các yếu tố cấu thành tội phạm như người phạm tội là ai, hành vi phạm tội cụ thể diễn ra thế nào, hay hậu quả ra sao. Cơ quan tiến hành tố tụng chỉ cần xác định được biểu hiện ban đầu của hành vi có dấu hiệu tội phạm, từ đó ra quyết định khởi tố để mở đường cho hoạt động điều tra làm rõ vụ việc.
Tóm lại, chỉ khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm mới được khởi tố vụ án hình sự. Nếu chưa có căn cứ chứng minh điều này, việc khởi tố sẽ trái pháp luật và có thể bị hủy bỏ theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
Kết luận: Khởi tố vụ án hình sự là bước đầu quan trọng, nhưng phải dựa trên cơ sở xác định được dấu hiệu tội phạm. Đây là nguyên tắc bắt buộc, bảo đảm cho hoạt động tố tụng được thực hiện đúng pháp luật, công bằng và khách quan.
Luật Tuyết Nhung Bùi – Hotline: 0975 982 169
[EN]
[Consulted by: Lawyer Bui Thi Nhung]
The article addresses the content related to the distinction between the accused and the defendant. Can a case be initiated when the signs of a crime have not been identified? This is answered by Tuyet Nhung Bui Law Firm for reference purposes.
1. Distinction between the accused and the defendant
1.1. Definition
– According to Clause 1, Article 60 of the 2015 Criminal Procedure Code: “The accused is a person or legal entity who has been prosecuted for a criminal offense. The rights and obligations of the accused are exercised through the legal representative of the legal entity as prescribed by this Code,” meaning that the investigative agency has grounds to determine that the person has signs of committing a crime and issues a decision to prosecute for investigation.
– According to Clause 1, Article 61 of the 2015 Criminal Procedure Code: “The defendant is a person or legal entity that has been decided by the Court to be brought to trial. The rights and obligations of the defendant are exercised through the legal representative of the legal entity as prescribed by this Code,” meaning that after the Procuracy issues an indictment and the Court accepts the case to open a trial.
1.2. Stages of proceedings
– The accused is a person in the investigation or prosecution stage. At this stage, the investigative agency and the Procuracy collect evidence, take statements, and verify criminal acts.
– The defendant is a person in the trial stage at the Court. At this point, the Court examines all evidence, hears the opinions of the parties, and makes a decision on guilt or innocence, as well as the specific penalty.
1.3. Agencies conducting proceedings
– The accused primarily works with the Investigative Agency and the Procuracy. Related decisions include: Decision to prosecute the accused, decision to apply or cancel preventive measures, investigation conclusion, indictment, etc.
– The defendant works with the Court. Related decisions include: Decision to bring the case to trial, decision to suspend the case, judgment or decision of the Court.
1.4. Rights of the accused
For the accused: According to Clause 2, Article 60 of the 2015 Criminal Procedure Code
“2. The accused has the right to:
a) Be informed of the reasons for being prosecuted;
b) Be notified and explained about the rights and obligations prescribed in this Article;
c) Receive the decision to prosecute the accused; decisions to change or supplement the decision to prosecute the accused, decisions to approve the decision to prosecute the accused, decisions to approve the decision to change or supplement the decision to prosecute the accused; decisions to apply, change, or cancel preventive measures, coercive measures; investigation conclusion; decisions to suspend or temporarily suspend the investigation; decisions to suspend or temporarily suspend the case; indictment, decision to prosecute, and other procedural decisions as prescribed by this Code;
d) Present statements, express opinions, not be compelled to provide self-incriminating statements or to admit guilt;
e) Present evidence, documents, objects, and requests;
f) Present opinions on evidence, documents, objects related and request competent authorities to conduct proceedings to check and evaluate;
g) Request appraisal, asset valuation; request changes to the competent person conducting proceedings, appraisers, asset valuers, interpreters, translators;
h) Self-defense, seek legal representation;
i) Read, take notes of copies of documents or digitized documents related to the accusation, exoneration, or other documents related to the defense since the end of the investigation upon request;
k) Complain about the decisions and procedural actions of the competent authorities and individuals conducting proceedings.”
For the defendant: According to Clause 2, Article 61 of the 2015 Criminal Procedure Code
“2. The defendant has the right to:
a) Receive the decision to bring the case to trial; decisions to apply, change, or cancel preventive measures, coercive measures; decisions to suspend the case; judgment, decision of the Court, and other procedural decisions as prescribed by this Code;
b) Participate in the trial;
c) Be notified and explained about the rights and obligations prescribed in this Article;
d) Request appraisal, asset valuation; request changes to the competent person conducting proceedings, appraisers, asset valuers, interpreters, translators; request the summoning of witnesses, victims, individuals with related rights and obligations in the case, appraisers, asset valuers, other participants in the proceedings, and competent authorities to participate in the trial;
e) Present evidence, documents, objects, and requests;
f) Present opinions on evidence, documents, objects related and request competent authorities to conduct proceedings to check and evaluate;
g) Self-defense, seek legal representation;
h) Present statements, express opinions, not be compelled to provide self-incriminating statements or to admit guilt;
i) Request the presiding judge to ask or personally ask participants in the trial if permitted by the presiding judge; debate at the trial;
k) Make a final statement before deliberation;
l) Review the trial minutes, request corrections or additions to the trial minutes;
m) Appeal the judgment, decision of the Court;
n) Complain about the decisions and procedural actions of the competent authorities and individuals conducting proceedings;
o) Other rights as prescribed by law.”
1.5. Regarding obligations – The accused must be present according to the summons of the competent authority conducting the proceedings. In case of absence not due to force majeure or objective obstacles, they may be compelled to appear; if they flee, they will be wanted. They must also comply with the requests and decisions of the competent authority conducting the proceedings. – The defendant must be present according to the summons of the Court. In case of absence not due to force majeure or objective obstacles, they may be compelled to appear; if they flee, they will be wanted. Additionally, the defendant must comply with the decisions and requests of the Court.
1.6. Regarding legal results
The stage of the accused can end in one of the following directions:
– Termination of the investigation if there is insufficient evidence to charge.
– Prosecution if there is sufficient evidence to prove the criminal act.
The stage of the defendant ends with a judgment or decision of the Court, in which the Court can:
– Declare not guilty (if there is insufficient evidence of a crime).
– Declare guilty and impose corresponding penalties.
2. Can a case be initiated when there are no signs of a crime identified?
The initiation of a criminal case is the initial stage of the criminal proceedings process. This is an important step to determine whether or not a criminal act has occurred so that the competent authority can carry out further investigative activities. However, many people often wonder: Is it possible to initiate a case when there are no signs of a crime identified?
The legal basis is stipulated in Article 143 of the Criminal Procedure Code of 2015, which states:
“Article 143. Grounds for initiating a criminal case
A criminal case can only be initiated when there are signs of a crime identified. The identification of signs of a crime is based on the following grounds:
1. Reports from individuals;
2. Notifications from agencies, organizations, or individuals;
3. Reports in the mass media;
4. Recommendations for prosecution from state agencies;
5. Competent authorities directly discovering signs of a crime;
6. The offender voluntarily confesses.”
Thus, the initiation of a case can only be carried out when the competent authority finds that there are signs of a crime in the case — that is, there are initial indications showing that the act may violate criminal law.
The basis for identifying signs of a crime includes:
– Reports from individuals;
– Notifications from agencies, organizations, or individuals;
– Reports in the mass media;
– Recommendations for prosecution from state agencies;
– Competent authorities directly discovering signs of a crime;
– The offender voluntarily confesses.
Therefore, the law clearly stipulates that a case cannot be initiated when there is no basis to identify signs of a crime. However, at the time of initiating a case, it is not necessary to clearly identify all elements constituting the crime, such as who the offender is, how the crime specifically occurred, or what the consequences are. The investigating authority only needs to identify the initial manifestations of the act that show signs of a crime, from which to make a decision to initiate the case to pave the way for investigative activities to clarify the matter.
In summary, a criminal case can only be initiated when signs of a crime have been identified. If there is no evidence to prove this, the initiation will be illegal and may be annulled according to the provisions of the Criminal Procedure Code.
The initiation of a criminal case is an important initial step, but it must be based on the identification of signs of a crime. This is a mandatory principle, ensuring that the proceedings are conducted in accordance with the law, fairly, and objectively.
CÔNG TY LUẬT TUYẾT NHUNG BÙI cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án hình sự trên thực tế. Liên hệ tư vấn các vấn đề liên quan đến hình sự hoặc mời luật sư bào chữa cho bị cáo; mời luật sư bảo vệ cho bị hại hoặc người có quyền lợi Iiên quan trong vụ án hình sự, vui lòng liên hệ số điện thoại/ zalo: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ và đưa ra những tư vấn kịp thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.
Trang chủ
