Quy trình giải quyết tranh chấp đất đai 2025?

[Chuyên viên pháp lý: Lò Phương Thảo]

Bài viết liên quan đến nội dung pháp lý về Tranh chấp đất đai là gì? Quy trình giải quyết tranh chấp đất đai 2025? và Hồ sơ địa chính là gì? sẽ được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo. 

1. Tranh chấp đất đai là gì?

Căn cứ khoản 47 Điều 3 Luật Đất đai 2024 quy định tranh chấp đất đai là: Tranh chấp đất đai là sự tranh chấp giữa hai hoặc nhiều bên liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong quan hệ đất đai.

Trong đó người sử dụng đất có một số quyền và nghĩa vụ chung như sau:

Khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật đất đai, người sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Được hưởng thành quả lao động và kết quả đầu tư trên phần đất mà mình sử dụng hợp pháp.

Được thụ hưởng các lợi ích từ việc Nhà nước đầu tư nhằm bảo vệ, cải tạo và phát triển đất nông nghiệp.

Được Nhà nước hướng dẫn, hỗ trợ trong công tác cải tạo và phục hồi đất nông nghiệp.

Được Nhà nước bảo vệ khi quyền và lợi ích hợp pháp về đất đai bị người khác xâm phạm.

Có quyền chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của Luật này và các quy định pháp luật có liên quan.

Khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật này, được nhận bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Có quyền khiếu nại, tố cáo, khởi kiện đối với các hành vi xâm phạm quyền sử dụng đất hợp pháp của mình hoặc các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai khác.

Quyền và nghĩa vụ trong một số trường hợp riêng thực hiện theo quy định của Luật Đất đai 2024. 

2. Quy trình giải quyết tranh chấp đất đai 2025?

Giai đoạn 1: Tiến hành hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã (theo quy định tại Điều 105 Nghị định 102/2024/ND-CP về thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai, Điều 235 Luật Đất đai 2024, đối với tranh chấp xác định ai là người có quyền sử dụng đất thì bắt buộc phải thực hiện hòa giải tại UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp trước khi khởi kiện ra Tòa án).

Trường hợp hòa giải thành: lập biên bản hòa giải thành.

Trường hợp hòa giải không thành: chuyển sang giai đoạn 2.

Hoặc các bên tự thương lượng, tự hòa giải với nhau.

Giai đoạn 2: Trường hợp có Giấy chứng nhận/giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo Điều 137 Luật Đất đai 2024. Tiến hành khởi kiện tại Tòa án nhân dân nơi có bất động sản (căn cứ Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 và khoản 1 Điều 236 Luật Đất đai 2024).

Trường hợp không có Giấy chứng nhận/giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo Điều 137 Luật Đất đai 2024. Người có yêu cầu có quyền lựa chọn khởi kiện tại Tòa án hoặc yêu cầu UBND cấp có thẩm quyền giải quyết tranh chấp (căn cứ khoản 2, khoản 3 Điều 236 Luật Đất đai 2024; tùy theo đối tượng tranh chấp, người có thẩm quyền giải quyết ban đầu sẽ là Chủ tịch UBND cấp huyện hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh).

3. Hồ sơ địa chính là gì?

Trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai thường căn cứ vào hồ sơ địa chính để giải quyết, theo quy định tại Điều 129 Luật Đất đai 2024 quy định về hồ sơ địa chính như sau:

Hồ sơ địa chính là tập hợp các tài liệu ghi nhận chi tiết về từng thửa đất, người được giao quản lý đất, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, tình trạng pháp lý của thửa đất và tài sản gắn liền với đất, đồng thời phản ánh đầy đủ tình hình quản lý, sử dụng đất trên địa bàn.

Hồ sơ địa chính được lập dưới dạng số và bao gồm các tài liệu sau:

+ Bản đồ địa chính;

+ Sổ mục kê đất đai;

+ Sổ địa chính;

+ Bản sao các loại giấy chứng nhận, gồm: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở; Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Hồ sơ địa chính được sử dụng nhằm các mục đích sau:

+ Là công cụ phục vụ công tác quản lý đất đai;

+ Bảo vệ quyền và xác định nghĩa vụ của người sử dụng đất, người được giao quản lý đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, cũng như tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định pháp luật đất đai;

+ Làm căn cứ xác định các khoản thu tài chính liên quan đến đất đai;

+ Giám sát sự biến động của thị trường quyền sử dụng đất;

+ Hỗ trợ người sử dụng đất trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng;

+ Hỗ trợ các ngành, các cấp trong công tác chỉ đạo, điều hành, xây dựng, triển khai và giám sát thực hiện quy hoạch, phát triển cơ sở hạ tầng;

+ Cung cấp thông tin cho các cơ quan có thẩm quyền trong quá trình giải quyết tranh chấp về quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất;

+ Cung cấp thông tin cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu tiếp cận đất đai.

[EN]

The article related to the legal topics “What is a land dispute?”, “What is the process for resolving land disputes?”, and “What is a cadastral record?” will be explained by Tuyet Nhung Bui Law Firm for reference purposes.

4. What is a land dispute?

According to Clause 47, Article 3 of the 2024 Land Law, a land dispute is defined as: a dispute between two or more parties concerning the rights and obligations of land users in land relations.

Land users have several general rights and obligations, including:

Upon satisfying the conditions prescribed by the land law, land users are entitled to be issued a Certificate of Land Use Rights and Ownership of Assets Attached to Land.

They are entitled to enjoy the results of their labor and investments made on the land they legally use.

They are entitled to benefit from State investments aimed at protecting, improving, and developing agricultural land.

They are entitled to receive guidance and assistance from the State in rehabilitating and improving agricultural land.

They are protected by the State when their lawful rights and interests regarding land are infringed upon by others.

They have the right to change the land use purpose in accordance with the provisions of this Law and other relevant legal regulations.

When the State recovers land in accordance with this Law, land users are entitled to compensation, support, and resettlement.

They have the right to file complaints, denunciations, or initiate lawsuits against acts that infringe upon their lawful land use rights or other violations of land laws.

Specific rights and obligations in particular cases shall be implemented according to the provisions of the 2024 Land Law.

5. What is the process for resolving land disputes?

Stage 1: Conduct mediation at the Commune-level People’s Committee (according to the provisions of Article 105 of Decree No. 102/2024 on procedures for land dispute mediation, Article 235 of the 2024 Land Law. For disputes involving the determination of land use rights, mediation at the People’s Committee of the commune, ward, or township where the disputed land is located is mandatory before initiating a lawsuit at the Court).

If mediation is successful: a record of successful mediation shall be made.

If mediation is unsuccessful: the case proceeds to Stage 2.

Alternatively, the parties may negotiate and mediate the dispute themselves.

Stage 2: In cases where a Certificate of Land Use Rights or documents proving land use rights under Article 137 of the 2024 Land Law is available. File a lawsuit at the People’s Court where the real estate is located (based on Article 39 of the 2015 Civil Procedure Code and Clause 1, Article 236 of the 2024 Land Law).

In cases where no Certificate or documents proving land use rights are available under Article 137 of the 2024 Land Law. The claimant has the right to either file a lawsuit at the Court or request the competent People’s Committee to resolve the dispute (based on Clauses 2 and 3, Article 236 of the 2024 Land Law; depending on the nature of the dispute, the initial authority will be either the Chairperson of the District-level or Provincial-level People’s Committee).

6. What is a cadastral record?

In the process of resolving land disputes, cadastral records are often used as a basis for settlement. According to Article 129 of the 2024 Land Law, cadastral records are defined as follows:

A cadastral record is a collection of documents that detail each land parcel, the person assigned to manage the land, the land user, the owner of assets attached to the land, the legal status of the land parcel and assets attached to the land, and comprehensively reflect the management and use of land within the area.

Cadastral records are established in digital form and include the following documents:

Cadastral maps;

Land inventory books;

Land registers;

Copies of certificates, including: Certificate of Land Use Rights; Certificate of House Ownership and Land Use Rights; Certificate of House Ownership; Certificate of Construction Work Ownership; Certificate of Land Use Rights, House Ownership and Other Assets Attached to Land; Certificate of Land Use Rights and Ownership of Assets Attached to Land.

Cadastral records serve the following purposes:

Functioning as a tool for land management;

Protecting the rights and determining the obligations of land users, land managers, owners of assets attached to the land, as well as related organizations and individuals in accordance with land law;

Providing the basis for determining financial obligations related to land;

Monitoring fluctuations in the land use rights market;

Assisting land users in accessing credit sources;

Supporting various sectors and levels of government in directing, managing, developing, implementing, and monitoring land use planning and infrastructure development;

Providing information to competent authorities during the resolution of disputes related to land use rights and assets attached to the land;

Providing information to organizations and individuals seeking access to land.

---

TUYET NHUNG LAW cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế về lĩnh vực đất đai, xây dựng, nhà ở. Liên hệ tư vấn hoặc mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong các vụ án tại toà án, vui lòng liên hệ số điện thoại: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ.