Bài viết này đề cập đến nội dung pháp lý liên quan đến việc tìm hiểu một số vấn đề liên quan đến đại lý thương mại? Đại lý thương mại là hoạt động như thế nào? Các hình thức hoạt động của đại lý thương mại? Chế độ thù lao của đại lý thương mại? Đại lý thương mại có thời hạn bao lâu? Sẽ được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo.
1. Đại lý thương mại là hoạt động như thế nào?
Đại lý thương mại là một trong bốn hoạt động trung gian thương mại được pháp luật Việt Nam quy định cụ thể, bao gồm: đại diện cho thương nhân, môi giới thương mại, ủy thác mua bán hàng hóa và đại lý thương mại. Theo quy định tại Điều 166 của Luật Thương mại 2005, đại lý thương mại là hoạt động thương mại trong đó bên giao đại lý và bên đại lý thỏa thuận việc bên đại lý nhân danh mình thực hiện việc mua, bán hàng hóa cho bên giao đại lý hoặc cung cấp dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng để nhận thù lao.
Như vậy, đại lý thương mại là hoạt động trung gian, trong đó bên đại lý thực hiện việc mua hộ, bán hộ hàng hóa để nhận thù lao. Bên giao đại lý sẽ yêu cầu bên đại lý thực hiện một trong hai công việc: mua bán hàng hóa thay cho bên giao đại lý hoặc cung cấp dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng. Bên giao đại lý sẽ trả thù lao cho bên đại lý. Bên đại lý sẽ nhận hàng hóa và bán lại cho bên thứ ba, và khi giao dịch hoàn tất, quyền sở hữu hàng hóa sẽ chuyển từ bên đại lý sang bên thứ ba.
[EN]
A commercial agency is one of the four types of commercial intermediary activities specifically regulated by Vietnamese law, including representation for traders, commercial brokerage, entrusted purchase and sale of goods, and commercial agency. According to Article 166 of the 2005 Commercial Law, a commercial agency is a commercial activity in which the principal and the agent agree that the agent, in their own name, conducts the purchase or sale of goods for the principal or provides the principal’s services to customers in exchange for remuneration.
Thus, a commercial agency is an intermediary activity where the agent undertakes the purchase or sale of goods on behalf of the principal to earn a commission. The principal may require the agent to perform one of two tasks: either buy or sell goods on behalf of the principal or provide the principal’s services to customers. The principal will pay the agent a commission. The agent receives the goods and resells them to a third party, and upon completion of the transaction, ownership of the goods transfers from the agent to the third party.
2. Tìm hiểu một số vấn đề liên quan đến đại lý thương mại?
2.1. Hoạt động đại lý thương mại có sự tham gia của những bên nào?
Chủ thể của hoạt động đại lý thương mại bao gồm hai bên: bên giao đại lý và bên đại lý.
+ Bên giao đại lý là thương nhân thực hiện giao hàng hóa cho đại lý để bán, giao tiền mua hàng cho đại lý để mua hoặc là thương nhân ủy quyền cung cấp dịch vụ cho đại lý để thực hiện dịch vụ.
+ Bên đại lý là thương nhân nhận hàng hóa để bán làm đại lý, nhận tiền để mua hàng hoặc là bên nhận ủy quyền để cung cấp dịch vụ.
Theo quy định, cả hai bên trong hoạt động đại lý thương mại đều phải là thương nhân.
Tuy nhiên, trong một số lĩnh vực đặc thù, quy định về chủ thể đại lý có những điểm khác biệt. Một số ngành nghề không bắt buộc đại lý phải là thương nhân: Ví dụ, đại lý bảo hiểm có thể là tổ chức hoặc cá nhân, không nhất thiết phải là thương nhân.
[EN]
The parties involved in commercial agency activities include two entities: the principal and the agent.
The principal is a trader who delivers goods to the agent for sale, provides funds to the agent for purchasing goods, or authorizes the agent to provide services on their behalf.
The agent is a trader who receives goods to sell as an agent, receives funds to purchase goods, or is authorized to provide services.
According to regulations, both parties involved in commercial agency activities must be traders.
However, in certain specialized fields, the requirements for agency entities may differ. For instance, in some industries, agents are not required to be traders. For example, insurance agents can be either organizations or individuals and are not necessarily traders.
2.2. Phương thức của hợp đồng đại lý thương mại?
Theo quy định tại Điều 168 Luật Thương mại 2005, hợp đồng đại lý phải được lập bằng văn bản hoặc dưới các hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương.
Khoản 15 Điều 3 Luật Thương mại 2005 đã nêu rõ các hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương với văn bản bao gồm: điện báo, telex, fax, thông điệp dữ liệu và các hình thức khác theo quy định của pháp luật.
[EN]
According to Article 168 of the 2005 Commercial Law, an agency contract must be made in writing or in other forms with equivalent legal validity.
Clause 15, Article 3 of the 2005 Commercial Law specifies that other forms with equivalent legal validity to written documents include telegrams, telex, fax, data messages, and other forms as prescribed by law.
2.3. Các hình thức hoạt động của đại lý thương mại là gì?
Các hình thức đại lý thương mại – Hoạt động đại lý thương mại được thực hiện dưới các hình thức sau:
Đại lý bao tiêu: Là hình thức đại lý mà bên đại lý thực hiện việc mua hoặc bán toàn bộ một khối lượng hàng hóa hoặc cung ứng đầy đủ một dịch vụ cho bên giao đại lý.
Đại lý độc quyền: Là hình thức đại lý mà trong một khu vực địa lý nhất định, bên giao đại lý chỉ giao cho một đại lý thực hiện mua bán một hoặc một số mặt hàng hoặc cung ứng một hoặc một số dịch vụ nhất định.
Tổng đại lý mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ: Là hình thức đại lý mà bên đại lý tổ chức một hệ thống các đại lý trực thuộc để mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ cho bên giao đại lý. Tổng đại lý đại diện cho hệ thống đại lý trực thuộc. Các đại lý trực thuộc hoạt động dưới sự quản lý của tổng đại lý và sử dụng danh nghĩa của tổng đại lý.
Các hình thức đại lý khác theo thỏa thuận giữa các bên (Điều 169 Luật Thương mại 2005)
[EN]
Forms of Commercial Agency
Commercial agency activities are carried out in the following forms:
Exclusive Agency: This is a form of agency where the agent undertakes to purchase or sell an entire quantity of goods or fully provide a service on behalf of the principal.
Sole Agency: In this form, within a specified geographical area, the principal appoints only one agent to conduct the purchase or sale of one or several specific goods or to provide one or several specific services.
General Agency for the Purchase and Sale of Goods or Provision of Services: In this form, the agent organizes a network of subordinate agents to purchase and sell goods or provide services for the principal. The general agent represents the network of subordinate agents. These subordinate agents operate under the management of the general agent and act under the name of the general agent.
Other Forms of Agency as Agreed Between the Parties (Article 169 of the 2005 Commercial Law).
2.4. Chế độ thù lao đối với đại lý được quy định như thế nào?
Điều 171 Luật Thương mại 2005 quy định các hình thức trả thù lao cho đại lý như sau: Trừ khi có thỏa thuận khác, thù lao đại lý sẽ được trả cho bên đại lý dưới hình thức hoa hồng hoặc chênh lệch giá.
+ Hoa hồng: Trong trường hợp này, bên giao đại lý sẽ ấn định giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng, và bên đại lý sẽ được hưởng hoa hồng dựa trên tỷ lệ phần trăm của giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ.
+ Chênh lệch giá: Trong trường hợp này, bên giao đại lý không ấn định giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng mà chỉ ấn định giá giao đại lý cho bên đại lý. Bên đại lý sẽ được hưởng chênh lệch giữa giá mua, giá bán, giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng và giá do bên giao đại lý ấn định.
[EN]
Article 171 of the 2005 Commercial Law stipulates the forms of remuneration for agents as follows: Unless otherwise agreed, agency remuneration is paid to the agent in the form of commission or price difference.
Commission: In this case, the principal sets the purchase price, sale price of goods, or the price of service provision for customers. The agent earns a commission based on a percentage of the purchase price, sale price of goods, or the service provision price.
Price Difference: In this case, the principal does not set the purchase price, sale price of goods, or the price of service provision for customers but only sets the agency price for the agent. The agent earns the difference between the purchase price, sale price, or service provision price for customers and the price set by the principal.
3. Đặc điểm của đại lý thương mại là gì?
Thứ nhất, cả bên giao đại lý và bên đại lý đều phải là thương nhân.
Quan hệ đại lý trong mua bán hàng hóa chỉ phát sinh giữa hai bên đều là thương nhân. Điều này khác với các quan hệ thương mại khác, trong đó một trong hai bên có thể là cá nhân. Tuy nhiên, trong quan hệ đại lý mua bán hàng hóa, cả hai bên đều bắt buộc phải là thương nhân.
Thứ hai, bên đại lý giao dịch với bên thứ ba nhân danh chính mình.
Khi thực hiện hợp đồng đại lý, bên đại lý có quyền tự chọn bên thứ ba để ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ, tùy theo các quy định trong hợp đồng đại lý. Trong các giao dịch này, bên đại lý sẽ đại diện chính mình để ký kết hợp đồng với bên thứ ba và có quyền, nghĩa vụ đối với bên thứ ba theo nội dung của hợp đồng.
Thứ ba, nội dung của hoạt động đại lý.
Hoạt động đại lý bao gồm việc ký kết và thực hiện hợp đồng đại lý giữa bên giao đại lý và bên đại lý, cũng như thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ giữa bên đại lý và bên thứ ba, theo yêu cầu của bên giao đại lý.
Trong trường hợp đại lý mua bán hàng hóa, bên giao đại lý là chủ sở hữu hàng hóa hoặc tiền giao cho bên đại lý. Bên đại lý không phải là người mua hàng hóa từ bên giao đại lý, mà chỉ là người nhận hàng và tiếp tục bán lại cho bên thứ ba. Quyền sở hữu hàng hóa chỉ chuyển từ bên giao đại lý sang bên thứ ba khi hàng hóa được bán.
Thứ tư, hình thức hợp đồng đại lý.
Quan hệ đại lý thương mại được thiết lập thông qua hợp đồng, được ký kết giữa thương nhân giao đại lý và thương nhân làm đại lý. Hợp đồng đại lý phải được lập bằng văn bản hoặc bằng hình thức tương đương có giá trị pháp lý.
Thứ năm, đối tượng của hợp đồng đại lý.
Đối tượng của hợp đồng đại lý là các công việc liên quan đến mua bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ của bên đại lý cho bên giao đại lý.
[EN]
First, both the principal and the agent must be traders.
The agency relationship in the purchase and sale of goods can only arise between two parties that are both traders. This differs from other commercial relationships, where one party may be an individual. However, in agency relationships for the purchase and sale of goods, both parties are required to be traders.
Second, the agent transacts with third parties in their own name.
When performing an agency contract, the agent has the right to choose third parties to enter into contracts for the purchase and sale of goods or the provision of services, based on the terms of the agency contract. In these transactions, the agent acts in their own name to sign contracts with third parties and holds rights and obligations towards those third parties as stipulated in the contracts.
Third, the content of agency activities.
Agency activities involve the signing and execution of an agency contract between the principal and the agent, as well as the execution of contracts for the purchase and sale of goods or the provision of services between the agent and third parties, as required by the principal.
In the case of an agency for the purchase and sale of goods, the principal retains ownership of the goods or funds entrusted to the agent. The agent does not purchase the goods from the principal but merely receives them and sells them to third parties. Ownership of the goods transfers from the principal to the third party only when the goods are sold.
Fourth, the form of the agency contract.
The commercial agency relationship is established through a contract signed between the principal and the agent. The agency contract must be made in writing or in another legally equivalent form.
Fifth, the subject matter of the agency contract.
The subject matter of the agency contract involves tasks related to the purchase and sale of goods or the provision of services by the agent on behalf of the principal.
4. Đại lý thương mại có thời hạn là bao lâu?
Theo quy định tại Điều 177 của Luật Thương mại 2005, thời hạn của đại lý thương mại được quy định như sau: Trừ khi có thỏa thuận khác, hợp đồng đại lý chỉ chấm dứt sau một thời gian hợp lý, nhưng không ít hơn sáu mươi ngày kể từ ngày một bên thông báo bằng văn bản cho bên còn lại về việc chấm dứt hợp đồng đại lý. Trừ khi có thỏa thuận khác, nếu bên giao đại lý thông báo chấm dứt hợp đồng theo quy định tại (i), bên đại lý có quyền yêu cầu bên giao đại lý bồi thường một khoản tiền cho thời gian mà họ đã làm đại lý cho bên giao đại lý đó.
Mức bồi thường sẽ bằng một tháng thù lao đại lý trung bình trong thời gian làm đại lý mỗi năm của bên đại lý.
Trong trường hợp thời gian đại lý dưới một năm, mức bồi thường sẽ được tính là một tháng thù lao đại lý trung bình trong suốt thời gian làm đại lý.
Nếu hợp đồng đại lý bị chấm dứt theo yêu cầu của bên đại lý, thì bên đại lý không có quyền yêu cầu bên giao đại lý bồi thường cho thời gian mà họ đã làm đại lý cho bên giao đại lý.
[EN]
According to Article 177 of the 2005 Commercial Law, the duration of a commercial agency is regulated as follows:
Unless otherwise agreed, an agency contract may only terminate after a reasonable period, but not less than sixty days from the date one party provides written notice to the other party regarding the termination of the agency contract.
Unless otherwise agreed, if the principal terminates the agency contract as stipulated in (i), the agent has the right to request compensation from the principal for the time they served as an agent for the principal. The compensation amount will equal one month of the agent’s average remuneration for each year they acted as an agent.
In cases where the agency duration is less than one year, the compensation amount will be calculated as one month of the agent’s average remuneration during the entire period of the agency.
If the agency contract is terminated at the request of the agent, the agent is not entitled to claim compensation from the principal for the time they acted as an agent for the principal.
CÔNG TY LUẬT TUYẾT NHUNG BÙI cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế trong lĩnh vực Thương mại. Liên hệ tư vấn hoặc mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong các vụ án Thương mại tại Toà án và Trọng tài. Vui lòng liên hệ số điện thoại hotline: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ.