Tội in ấn, phát hành, mua bán hoá đơn trái phép

Bài viết đề cập đến nội dung về Tội in ấn, phát hành, mua bán hoá đơn trái phép; Các dấu hiệu pháp lý và khung hình phạt của tội này được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo.

1. Tội in ấn, phát hành, mua bán hoá đơn trái phép

Căn cứ theo Điều 203 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), hành vi in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước được quy định là tội phạm với các chế tài cụ thể nhằm xử lý nghiêm minh và ngăn ngừa các hành vi vi phạm liên quan đến quản lý tài chính và ngân sách quốc gia. Quy định này hướng tới việc bảo vệ trật tự trong lĩnh vực quản lý tài chính, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong việc sử dụng ngân sách nhà nước. Cụ thể:

“Điều 203. Tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước

1. Người nào in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước ở dạng phôi từ 50 số đến dưới 100 số hoặc hóa đơn, chứng từ đã ghi nội dung từ 10 số đến dưới 30 số hoặc thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Hóa đơn, chứng từ ở dạng phôi từ 100 số trở lên hoặc hóa đơn, chứng từ đã ghi nội dung từ 30 số trở lên;

đ) Thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên;

e) Gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước 100.000.000 đồng trở lên;

g) Tái phạm nguy hiểm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

4. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:

a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng;

b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng;

c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;

d) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.”

---

The crime of illegal printing, issuing, and trading of invoices

According to Article 203 of the 2015 Penal Code (amended and supplemented in 2017), the act of illegally printing, issuing, and trading invoices and documents for the collection of state budget revenues is defined as a crime, with specific penalties to address and prevent violations related to financial management and the national budget. This regulation aims to protect order in financial management, ensuring transparency and effectiveness in the use of public funds. Specifically:

“Article 203. Crime of illegal printing, issuing, and trading of invoices, documents for the collection of state budget revenues

Any person who prints, issues, or trades invoices or documents for the collection of state budget revenues in the form of blanks from 50 to under 100 numbers or invoices/documents that have recorded content from 10 to under 30 numbers, or gains illicit profits from 30,000,000 VND to under 100,000,000 VND, shall be fined from 50,000,000 VND to 200,000,000 VND, subject to corrective labor for up to 3 years or imprisonment for 6 months to 3 years.

The crime committed under any of the following circumstances shall be punished with a fine from 100,000,000 VND to 500,000,000 VND or imprisonment from 1 year to 5 years: a) Committed by an organized group; b) Committed professionally; c) Abusing position or authority; d) Invoices/documents in the form of blanks from 100 numbers or more or invoices/documents with recorded content from 30 numbers or more; đ) Illicit profits of 100,000,000 VND or more; e) Causing damage to the state budget of 100,000,000 VND or more; g) Repeated offense.

The offender may also be fined from 10,000,000 VND to 50,000,000 VND, banned from holding certain positions, banned from practicing or performing certain work for 1 to 5 years.

Commercial legal entities committing the crime as stipulated in this Article shall be fined as follows:

a) If the crime is committed under the circumstances specified in Clause 1 of this Article, they shall be fined from 100,000,000 VND to 500,000,000 VND;

b) If the crime is committed under the circumstances specified in Clause 2 of this Article, they shall be fined from 500,000,000 VND to 1,000,000,000 VND;

c) If the crime is committed under the provisions of Article 79 of this Code, they shall be permanently suspended from operation;

d) The commercial legal entity may also be fined from 50,000,000 VND to 200,000,000 VND, banned from doing business, banned from certain fields of activity for 1 to 3 years, or banned from raising capital for 1 to 3 years.”

2. Dấu hiệu pháp lý

2.1. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi khách quan của tội phạm này bao gồm ba nhóm hành vi chính: hành vi in, hành vi phát hành, và hành vi mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước. Những hành vi này vi phạm các quy định pháp luật và gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho hệ thống quản lý tài chính của Nhà nước.

Theo quy định tại Nghị định 123/2020/NĐ-CP ban hành ngày 19 tháng 10 năm 2020 về hóa đơn, chứng từ, việc in và phát hành hóa đơn, chứng từ phải được cơ quan thuế thực hiện hoặc cấp phép. Mọi hành vi in ấn, phát hành hoặc mua bán hóa đơn, chứng từ mà không tuân thủ các quy định này đều bị coi là vi phạm pháp luật. Trong đó, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ được hiểu là hành vi sử dụng hóa đơn, chứng từ giả nhằm lừa dối cơ quan quản lý, từ đó thu lợi bất chính.

Hậu quả của tội phạm này không phải là dấu hiệu bắt buộc để cấu thành tội. Theo quy định, tội phạm được xem là hoàn thành kể từ thời điểm người phạm tội thực hiện một trong các hành vi sau:

In, phát hành hoặc mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ dạng phôi từ 50 số trở lên,

Hóa đơn, chứng từ đã ghi nội dung từ 10 số trở lên, hoặc

Thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên.

Nếu số lượng hóa đơn, chứng từ in, phát hành hoặc mua bán không đạt các tiêu chí nêu trên, người thực hiện hành vi không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng vẫn có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định số 125/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn.

---

Legal signs

Objective aspects of the crime

The objective aspects of this crime include three main types of acts: printing, issuing, and illegally buying and selling invoices and documents for the collection of state budget revenues. These actions violate legal regulations and cause serious consequences for the State’s financial management system.

According to Decree 123/2020/ND-CP, issued on October 19, 2020, on invoices and documents, the printing and issuing of invoices and documents must be carried out or authorized by tax authorities. Any act of printing, issuing, or buying and selling invoices or documents that does not comply with these regulations is considered a legal violation. In this case, the illegal buying and selling of invoices and documents refers to the use of counterfeit invoices and documents to deceive the management authorities, thereby gaining illicit profits.

The consequence of this crime is not a mandatory sign to constitute the offense. According to regulations, the crime is considered complete from the moment the offender performs one of the following actions:

Invoices or documents that have recorded content from 10 numbers or more, or

Gaining illicit profits of 30,000,000 VND or more.

If the number of invoices or documents printed, issued, or bought and sold does not meet the above criteria, the person who performs the act will not be prosecuted but may still be subject to an administrative fine under Decree 125/2020/ND-CP, dated October 19, 2020, which regulates administrative penalties in the fields of taxation and invoices.

---

2.2. Mặt chủ quan của tội phạm

Mặt chủ quan của tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước được xác định là lỗi cố ý trực tiếp. Điều này có nghĩa là người thực hiện hành vi phạm tội nhận thức rõ ràng rằng các hành vi của mình như in ấn, phát hành, hay mua bán hóa đơn, chứng từ trái phép không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ảnh hưởng xấu đến trật tự kinh tế, tài chính và xã hội. Dù vậy, người phạm tội vẫn cố ý thực hiện hành vi đó, với ý chí và mong muốn hành vi của mình xảy ra.

Người phạm tội có sự nhận thức đầy đủ về tính chất nguy hiểm của hành vi, biết rằng việc làm ra, phát hành, hoặc tham gia mua bán hóa đơn, chứng từ không hợp pháp sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng. Những hậu quả này không chỉ ảnh hưởng đến ngân sách nhà nước mà còn tạo ra sự bất công bằng trong lĩnh vực kinh tế, làm xói mòn niềm tin của xã hội vào các chính sách tài chính công. Tuy nhiên, thay vì ngăn chặn, người phạm tội lại lựa chọn tiếp tục thực hiện hành vi với mục đích riêng, thường là để trục lợi.

Động cơ thực hiện tội phạm này có thể đa dạng nhưng thường xuất phát từ mục đích vụ lợi. Người phạm tội mong muốn đạt được lợi ích cá nhân như kiếm tiền một cách bất chính, giảm thiểu chi phí kinh doanh hoặc hỗ trợ các giao dịch phi pháp khác. Dù động cơ vụ lợi không phải là dấu hiệu bắt buộc để cấu thành tội phạm, nhưng trong thực tế, đây chính là nguyên nhân phổ biến dẫn đến hành vi in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ.