Tội vi phạm quy định về cạnh tranh

Bài viết đề cập đến nội dung pháp lý liên quan đến Tội vi phạm quy định về cạnh tranh; dấu hiệu pháp lý và hình phạt đối với tội này được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo. 

The article discusses the legal aspects related to the Crime of Violating Competition Regulations; the legal characteristics and penalties for this crime are explained by Tuyet Nhung Bui Law Firm for reference purposes.


1. Cơ sở pháp lý

Dựa trên quy định tại Điều 217 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi và bổ sung bởi khoản 50 Điều 1 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2017, có những nội dung liên quan đến tội vi phạm các quy định về cạnh tranh như sau:

“Điều 217. Tội vi phạm quy định về cạnh tranh

1. Người nào trực tiếp tham gia hoặc thực hiện các hành vi vi phạm quy định về cạnh tranh thuộc một trong các trường hợp sau đây, thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho người khác từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 5.000.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:

a) Thỏa thuận ngăn cản, kìm hãm không cho doanh nghiệp khác tham gia thị trường hoặc phát triển kinh doanh;

b) Thỏa thuận loại bỏ khỏi thị trường những doanh nghiệp không phải là các bên của thỏa thuận;

c) Thỏa thuận hạn chế cạnh tranh khi các bên tham gia thỏa thuận có thị phần kết hợp trên thị trường liên quan 30% trở lên thuộc một trong các trường hợp: thỏa thuận ấn định giá hàng hóa, dịch vụ một cách trực tiếp hoặc gián tiếp; thỏa thuận phân chia thị trường tiêu thụ, nguồn cung cấp hàng hóa, nguồn cung dịch vụ; thỏa thuận hạn chế hoặc kiểm soát số lượng, khối lượng sản xuất, mua bán hàng hóa, dịch vụ; thỏa thuận hạn chế phát triển kỹ thuật, công nghệ, hạn chế đầu tư; thỏa thuận áp đặt cho doanh nghiệp khác điều kiện ký kết hợp đồng mua, bán hàng hóa, dịch vụ hoặc buộc doanh nghiệp khác chấp nhận nghĩa vụ không liên quan trực tiếp đến đối tượng của hợp đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến

3.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

c) Lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường hoặc vị trí độc quyền thị trường;

d) Thu lợi bất chính 5.000.000.000 đồng trở lên;

đ) Gây thiệt hại cho người khác 3.000.000.000 đồng trở lên.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

4. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:

a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng;

b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 02 năm;

c) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm kinh doanh, hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.”


Legal Basis

Based on the provisions of Article 217 of the Penal Code 2015, amended and supplemented by Clause 50, Article 1 of the Law Amending and Supplementing Certain Articles of the Penal Code 2017, the following details pertain to the crime of violating competition regulations:

“Article 217. Crime of Violating Competition Regulations

Any person who directly participates in or commits acts violating competition regulations in one of the following cases, obtaining illegal profits from VND 500,000,000 to under VND 3,000,000,000 or causing damage to others from VND 1,000,000,000 to under VND 5,000,000,000, shall be subject to a fine ranging from VND 200,000,000 to VND 1,000,000,000, non-custodial reform for up to 2 years, or imprisonment for 3 months to 2 years:

a) Agreements to prevent or hinder other businesses from entering the market or developing their business;

b) Agreements to eliminate from the market businesses that are not parties to the agreement;

c) Anti-competitive agreements where the combined market share of the parties to the agreement accounts for 30% or more in the relevant market, including the following cases:

Agreements to directly or indirectly fix the prices of goods or services;

Agreements to divide the consumption market, supply sources, or service provision;

Agreements to restrict or control the quantity or volume of production, purchase, or sale of goods or services;

Agreements to restrict the development of technology or investment;

Agreements to impose conditions on other businesses for signing contracts for the purchase or sale of goods or services, or to force other businesses to accept obligations unrelated to the contract’s subject matter.

Committing the crime in one of the following cases shall result in a fine ranging from VND 1,000,000,000 to VND 3,000,000,000 or imprisonment for 1 to 5 years:

a) Committing the crime two or more times;

b) Using sophisticated or cunning methods;

c) Abusing a dominant market position or market monopoly;

d) Illegally gaining profits of VND 5,000,000,000 or more;

đ) Causing damage to others of VND 3,000,000,000 or more.

Offenders may also be subject to an additional fine ranging from VND 50,000,000 to VND 200,000,000, and may be prohibited from holding certain positions, practicing certain professions, or performing certain jobs for 1 to 5 years.

Commercial legal entities committing crimes under this Article shall be penalized as follows:

a) For crimes specified in Clause 1 of this Article, a fine ranging from VND 1,000,000,000 to VND 3,000,000,000 shall be imposed;

b) For crimes specified in Clause 2 of this Article, a fine ranging from VND 3,000,000,000 to VND 5,000,000,000 or suspension of operations for 6 months to 2 years shall be imposed;

c) Commercial legal entities may also face additional fines ranging from VND 100,000,000 to VND 500,000,000, prohibition from conducting business in certain fields, or prohibition from raising capital for 1 to 3 years.”

Luật Tuyết Nhung Bùi – Hotline: 0975 982 169

2. Dấu hiệu pháp lý

Tội vi phạm quy định về cạnh tranh là một tội danh được quy định riêng biệt tại Điều 217 Bộ luật Hình sự năm 2015, đã được sửa đổi, bổ sung theo khoản 50 Điều 1 của Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2017. Đây là một trong những tội thuộc nhóm các tội phạm khác xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, với mục tiêu bảo vệ sự công bằng, minh bạch và trật tự trong hoạt động kinh doanh, cũng như đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế thị trường.

2.1. Chủ thể

Chủ thể của tội phạm vi phạm quy định về cạnh tranh bao gồm cả cá nhân và pháp nhân thương mại, được xác định rõ ràng theo quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Đối với cá nhân, theo khoản 1 Điều 12, chủ thể phải từ đủ 16 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự. Điều này có nghĩa là cá nhân ở độ tuổi này đã đủ khả năng nhận thức về hành vi của mình, biết được đó là vi phạm pháp luật nhưng vẫn cố tình thực hiện. Đây là điều kiện bắt buộc để xác định trách nhiệm hình sự của cá nhân trong tội phạm này.

Ngoài ra, pháp nhân thương mại cũng được xác định là chủ thể của tội phạm. Theo quy định, pháp nhân thương mại chịu trách nhiệm hình sự khi hành vi vi phạm được thực hiện nhân danh pháp nhân, nhằm phục vụ lợi ích của pháp nhân đó. Việc quy định trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại nhấn mạnh vai trò của các tổ chức trong việc tuân thủ pháp luật, bảo vệ sự minh bạch và công bằng trong kinh doanh.

Việc xác định rõ ràng cá nhân và pháp nhân thương mại là chủ thể tội phạm giúp đảm bảo tính công bằng, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật và góp phần tạo dựng môi trường kinh doanh lành mạnh.

2.2. Mặt chủ quan của tội phạm

Tội vi phạm quy định về cạnh tranh được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp, điều này đồng nghĩa với việc người thực hiện hành vi vi phạm hoàn toàn nhận thức rõ bản chất trái pháp luật của hành vi mình đang thực hiện. Cụ thể, người phạm tội hiểu rằng hành vi vi phạm các quy định về cạnh tranh là hành vi không đúng đắn, trái với quy định pháp luật, và có khả năng dẫn đến những hậu quả tiêu cực, nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi đó với mong muốn hậu quả xảy ra đúng như dự tính của mình.

– Nhận thức rõ hành vi vi phạm:

Người phạm tội ý thức rõ rằng hành vi của mình là vi phạm pháp luật trong lĩnh vực cạnh tranh. Ví dụ, họ hiểu việc thỏa thuận hạn chế cạnh tranh, thao túng giá, hoặc lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường là trái với quy định của pháp luật. Họ cũng nhận thức được rằng các hành vi này có thể gây ra những tác động tiêu cực như làm méo mó thị trường, gây thiệt hại cho các doanh nghiệp khác, hoặc ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng.

–  Mong muốn hậu quả xảy ra:
Người phạm tội không chỉ nhận thức được hậu quả có thể xảy ra từ hành vi của mình mà còn chủ động mong muốn những hậu quả đó xảy ra. Điều này cho thấy yếu tố cố ý trong hành vi phạm tội. Chẳng hạn, họ có thể muốn tạo ra sự thiệt hại cho đối thủ cạnh tranh, làm giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp khác, hoặc tạo ra lợi ích bất chính cho bản thân và tổ chức mà họ đại diện.
– Mục đích và động cơ của người phạm tội:
Mục đích chính của người phạm tội khi thực hiện các hành vi vi phạm quy định về cạnh tranh thường xoay quanh việc:
+ Thu lợi bất chính: Họ mong muốn đạt được những lợi ích kinh tế không chính đáng thông qua việc vi phạm pháp luật, chẳng hạn như tăng giá bán sản phẩm bất hợp lý hoặc loại bỏ đối thủ cạnh tranh một cách không công bằng.
+ Gây thiệt hại cho người khác: Một số hành vi vi phạm xuất phát từ ý định làm tổn hại đến lợi ích của các doanh nghiệp khác hoặc gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng.
Động cơ thúc đẩy những hành vi này thường là vụ lợi, tức là xuất phát từ mong muốn trục lợi cá nhân hoặc lợi ích tổ chức, bất chấp hậu quả tiêu cực đối với thị trường và cộng đồng.
Việc xác định lỗi cố ý trực tiếp trong tội vi phạm quy định về cạnh tranh có ý nghĩa quan trọng trong việc áp dụng các biện pháp xử lý hình sự. Điều này giúp cơ quan chức năng phân biệt được các hành vi vi phạm nghiêm trọng, cố ý với các trường hợp vi phạm không do ý muốn chủ quan, từ đó đưa ra hình phạt phù hợp, mang tính răn đe và giáo dục cao.

2.3. Mặt khách quan của tội phạm

Mặt khách quan của tội vi phạm quy định về cạnh tranh là người phạm tội hoặc pháp nhân thương mại có thể thực hiện một hoặc tất cả các hành vi sau:
– Thỏa thuận ngăn cản, kìm hãm không cho doanh nghiệp khác tham gia thị trường hoặc phát triển kinh doanh
– Thỏa thuận loại bỏ khỏi thị trường doanh nghiệp không phải là các bên của thỏa thuận
– Thỏa thuận hạn chế cạnh tranh khi các bên tham gia thỏa thuận có thị phần kết hợp trên thị trường liên quan 30% trở lên thuộc một trong các trường hợp:
+ Thỏa thuận ấn định giá hàng hóa, dịch vụ một cách trực tiếp hoặc gián tiếp
+ Thỏa thuận phân chia thị trường tiêu thụ, nguồn cung cấp hàng hóa, cung ứng dịch vụ
+ Thỏa thuận hạn chế hoặc kiểm soát số lượng, khối lượng sản xuất, mua, bán hàng hóa, dịch vụ
+ Thỏa thuận hạn chế phát triển kỹ thuật, công nghệ, hạn chế đầu tư
+ Thỏa thuận áp đặt cho doanh nghiệp khác điều kiện ký kết hợp đồng mua, bán hàng hóa, dịch vụ hoặc buộc doanh nghiệp khác chấp nhận nghĩa vụ không liên quan trực tiếp đến đối tượng của hợp đồng.

2.4. Mặt khách thể của tội phạm

Tội vi phạm quy định về cạnh tranh là hành vi xâm phạm trực tiếp đến trật tự quản lý kinh tế, đặc biệt là trật tự trong quản lý các quy định liên quan đến cạnh tranh giữa các tổ chức, doanh nghiệp trên thị trường. Những quy định này đã được nêu rõ trong Luật Cạnh tranh năm 2018, nhằm đảm bảo môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của nền kinh tế thị trường.
Đối tượng bị tác động bởi tội phạm này là các hoạt động kinh doanh bình thường của các doanh nghiệp hoặc các hiệp hội ngành nghề đang hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam. Hành vi vi phạm có thể làm méo mó thị trường, gây mất cân bằng cạnh tranh hoặc làm tổn hại đến quyền lợi của các doanh nghiệp tuân thủ pháp luật. Việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm này không chỉ bảo vệ các doanh nghiệp làm ăn chân chính mà còn góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh ổn định, thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Legal Indicators

The crime of violating competition regulations is specifically defined in Article 217 of the Penal Code 2015, as amended and supplemented by Clause 50, Article 1 of the Law Amending and Supplementing Certain Articles of the Penal Code 2017. This crime falls under the category of offenses against the order of economic management, aiming to protect fairness, transparency, and order in business activities, as well as to ensure the sustainable development of the market economy.

Subjects of the Crime

The subjects of the crime of violating competition regulations include both individuals and commercial legal entities, as explicitly stipulated in the Penal Code 2015, as amended and supplemented in 2017.

For individuals:

According to Clause 1, Article 12, the subject must be at least 16 years old and possess full criminal liability capacity. This means that individuals at this age are considered capable of understanding their actions, recognizing them as violations of the law, yet still deliberately committing them. This is a mandatory condition for determining individual criminal responsibility in this offense.

For commercial legal entities:

Commercial legal entities are also recognized as subjects of the crime. Under the law, a commercial legal entity bears criminal responsibility when the violation is committed on its behalf and for its benefit. This provision underscores the role of organizations in adhering to the law, ensuring transparency and fairness in business practices.

Clearly identifying individuals and commercial legal entities as subjects of the crime helps ensure fairness, enhance the effectiveness of law enforcement, and foster a healthy business environment.

Subjective Aspect of the Crime

The crime of violating competition regulations is committed with direct intentional fault. This means the perpetrator fully understands the unlawful nature of their actions but deliberately commits them, intending for the anticipated consequences to occur.

Awareness of the violation:

The offender is fully aware that their actions violate competition laws. For example, they understand that agreements to restrict competition, price manipulation, or abuse of market dominance are against the law. They also recognize that these actions can lead to negative impacts, such as market distortion, harm to other businesses, or infringement of consumer rights.

Desire for consequences to occur:

The offender not only understands the potential consequences of their actions but also actively desires these outcomes. This demonstrates the intentional nature of the crime. For instance, they may aim to harm competitors, reduce the competitiveness of other businesses, or gain illicit benefits for themselves or the organization they represent.

Purpose and motivation:

The main purposes of the offender when committing violations of competition regulations often revolve around:

Gaining illicit profits: Seeking unjust economic benefits, such as unreasonably increasing product prices or unfairly eliminating competitors.

Causing harm to others: Intentionally damaging the interests of other businesses or affecting consumer rights.

The motivation behind such actions is often driven by profit-seeking, prioritizing personal or organizational benefits at the expense of market and community interests.

Identifying direct intent in these crimes is crucial for applying criminal measures appropriately. This distinction allows authorities to differentiate serious, intentional violations from unintentional ones, ensuring appropriate, deterrent, and educational penalties.

Objective Aspect of the Crime

The objective aspect of the crime of violating competition regulations includes one or more of the following actions by individuals or commercial legal entities:

Agreements to prevent or hinder other businesses from entering the market or developing their business.

Agreements to eliminate businesses not party to the agreement from the market.
Anti-competitive agreements where the combined market share of the parties involved accounts for 30% or more in the relevant market, including:
Direct or indirect price-fixing agreements for goods or services.
Agreements to divide consumption markets, supply sources, or service provisions.
Agreements to limit or control the quantity or volume of production, purchase, or sale of goods or services.
Agreements to restrict technological development or investment.
Agreements to impose conditions on other businesses for signing contracts for the purchase or sale of goods or services, or forcing other businesses to accept obligations unrelated to the contract’s subject matter.
Protected Object of the Crime

The crime of violating competition regulations directly infringes upon the order of economic management, particularly the management of competition-related regulations among organizations and businesses in the market. These regulations, outlined in the Competition Law 2018, aim to ensure a fair and transparent business environment while promoting the healthy development of the market economy.

The impacted object of this crime includes the regular business activities of enterprises or industry associations operating in production and business in Vietnam. Violations may distort the market, disrupt competitive balance, or harm the rights of law-abiding businesses. Strict enforcement of these violations not only protects legitimate businesses but also contributes to building a stable business environment and fostering the sustainable development of the economy.


3. Hình phạt

Hình phạt chính

Khoản 1 Điều 217: Đối với cá nhân phạm tội, hình phạt bao gồm:

– Phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng.

– Cải tạo không giam giữ với thời hạn tối đa 02 năm.

– Hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

Đối với pháp nhân thương mại, mức phạt tiền cao hơn, dao động từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng. Quy định này áp dụng với các tổ chức kinh doanh, doanh nghiệp có hành vi vi phạm nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng hoặc ở mức độ thấp.

Khoản 2 Điều 217: Trường hợp hành vi phạm tội nghiêm trọng hơn, cá nhân vi phạm sẽ chịu các mức hình phạt nặng hơn:

– Phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng.

– Hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Pháp nhân thương mại trong trường hợp này sẽ chịu mức phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng. Ngoài ra, pháp nhân có thể bị áp dụng biện pháp đình chỉ hoạt động có thời hạn, kéo dài từ 06 tháng đến 02 năm, nhằm ngăn chặn các hoạt động tiếp diễn vi phạm trong tương lai.

Hình phạt bổ sung

Khoản 3 Điều 217: Ngoài hình phạt chính, cá nhân phạm tội còn có thể phải chịu thêm các biện pháp xử phạt bổ sung như:

– Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng.

– Bị cấm đảm nhiệm các chức vụ, hành nghề, hoặc thực hiện các công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Quy định này nhằm hạn chế khả năng cá nhân tái phạm hoặc tiếp tục thực hiện hành vi sai trái trong lĩnh vực kinh doanh, quản lý liên quan.

Đối với pháp nhân

Khoản 4 Điều 217: Pháp nhân thương mại vi phạm có thể bị áp dụng các hình phạt bổ sung như:

Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng.

Cấm kinh doanh hoặc cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm.

Cấm huy động vốn trong khoảng thời gian tương tự.

Mục đích của các biện pháp này là hạn chế pháp nhân tiếp tục có điều kiện gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường và trật tự kinh tế.


Main Penalties

Clause 1, Article 217: For individuals committing the offense, the penalties include:

– A fine ranging from 200,000,000 VND to 1,000,000,000 VND.

– Non-custodial rehabilitation for a maximum period of 2 years.

– Or imprisonment ranging from 3 months to 2 years.

– For commercial legal entities, the fine is higher, ranging from 1,000,000,000 VND to 3,000,000,000 VND. This provision applies to business organizations or enterprises that commit violations but have not caused serious consequences or the violation is of a lower severity.

Clause 2, Article 217: In cases of more severe offenses, individuals committing the violation will face harsher penalties:

– A fine ranging from 1,000,000,000 VND to 3,000,000,000 VND.

– Or imprisonment ranging from 1 year to 5 years.

– In this case, commercial legal entities will face a fine ranging from 3,000,000,000 VND to 5,000,000,000 VND. Additionally, the legal entity may be subjected to a suspension of activities for a period ranging from 6 months to 2 years, in order to prevent further violations in the future.

Additional penalties

Article 217, Clause 3: In addition to the main penalty, individuals who commit the offense may also be subject to additional punitive measures such as:

– A fine ranging from 50,000,000 VND to 200,000,000 VND.

– Prohibition from holding certain positions, practicing a profession, or performing specific tasks for a period of 1 to 5 years.

– This regulation aims to limit the individual’s ability to reoffend or continue engaging in misconduct within the business and management sectors.

For legal entities

Clause 4, Article 217: Commercial legal entities committing violations may face additional penalties such as:

– A fine ranging from 100,000,000 VND to 500,000,000 VND.

– Prohibition from conducting business or engaging in activities in certain sectors for a period of 1 to 3 years.

– Prohibition from raising capital for a similar period.

– The purpose of these measures is to prevent the legal entity from having the opportunity to negatively impact the market and economic order.

CÔNG TY LUẬT TUYẾT NHUNG BÙI cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án hình sự trên thực tế. Liên hệ tư vấn các vấn đề liên quan đến hình sự hoặc mời luật sư bào chữa cho bị cáo; mời luật sư bảo vệ cho bị hại hoặc người có quyền lợi Iiên quan trong vụ án hình sự, vui lòng liên hệ số điện thoại/ zalo: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ và đưa ra những tư vấn kịp thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.

Luật sư Bùi Thị Nhung: