Trang chủVì sao bị Tòa án từ chối đơn yêu cầu tuyên bố mất tích?
[Được tham vấn bởi: Luật sư Bùi Thị Nhung]
Bài viết đề cập đến nội dung liên quan đến Vì sao bị Tòa án từ chối đơn yêu cầu tuyên bố mất tích? Thẩm quyền giải quyết của Tòa án? Vậy làm thế nào để tìm người thân mất tích? được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo.
1. Vì sao bị Tòa án từ chối đơn yêu cầu tuyên bố mất tích?
1.1. Người bị yêu cầu chưa biệt tích đủ 02 năm liên tục
Theo khoản 1 Điều 68 Bộ luật Dân sự 2015, một người chỉ có thể bị Tòa án tuyên bố mất tích nếu có đủ căn cứ chứng minh người đó đã biệt tích liên tục trong thời gian từ 02 năm trở lên, đồng thời không có tin tức xác thực nào về việc người đó còn sống hay đã chết.
Thời hạn 02 năm này được tính:
– Từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó;
– Nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng, thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng
– Nếu không xác định được cả ngày và tháng có tin tức cuối cùng, thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.
Do đó, nếu người bị yêu cầu chỉ mới vắng mặt 01 năm hoặc chưa đủ 02 năm liên tục tính từ ngày tin tức cuối cùng, thì Tòa án sẽ từ chối thụ lý đơn.
Ví dụ: Nếu một người mất liên lạc từ tháng 6/2022 mà không rõ ngày cụ thể, thì thời điểm bắt đầu tính biệt tích là ngày 01/07/2022. Sau 02 năm, tức đến ngày 01/07/2024, nếu không có bất kỳ tin tức xác thực nào, người có quyền, lợi ích liên quan mới có thể đề nghị Tòa án tuyên bố người đó mất tích.
1.2. Người yêu cầu không có quyền lợi hoặc nghĩa vụ liên quan
Theo khoản 1 Điều 387 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người có quyền lợi hoặc nghĩa vụ liên quan mới có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố một người mất tích. Những đối tượng này có thể là:
– Người thân thích (vợ/chồng, con, cha mẹ…);
– Đồng sở hữu tài sản với người bị mất tích;
– Chủ nợ của người bị mất tích;
– Người có quyền lợi liên quan đến quyền thừa kế, hôn nhân, tài sản…
Nếu người nộp đơn không chứng minh được mối quan hệ pháp lý với người bị mất tích Tòa án sẽ trả lại đơn theo điểm a khoản 1 Điều 364 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
1.3. Không thực hiện đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm
Một yêu cầu tuyên bố mất tích không thể được chấp nhận nếu người yêu cầu không chứng minh rằng họ đã tích cực thực hiện việc tìm kiếm, thông báo theo đúng trình tự pháp luật.
Theo Điều 387 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người yêu cầu cần cung cấp các tài liệu, chứng cứ cụ thể chứng minh:
– Đã nộp đơn yêu cầu Tòa án ra thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú, căn cứ theo Điều 64 BLDS;
– Người bị yêu cầu thực sự đã biệt tích 2 năm liền trở lên mà không có tin tức xác thực về tình trạng sống/chết;
– Đã thực hiện đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm như công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng (báo in, đài phát thanh, truyền hình…);
– Nếu trước đó Tòa án đã ra quyết định thông báo tìm kiếm, thì phải nộp bản sao quyết định đó kèm theo đơn yêu cầu tuyên bố mất tích.
Nếu chưa có bước thông báo tìm kiếm, hoặc không có bản sao quyết định thông báo của Tòa án, đơn sẽ không được thụ lý.
1.4. Các lý do tố tụng khác theo Điều 364 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015
Ngoài các lý do nêu trên, Điều 364 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 còn quy định những căn cứ khác khiến đơn yêu cầu tuyên bố mất tích bị trả lại, bao gồm:
– Người yêu cầu không đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự (ví dụ: trẻ em, người mất năng lực hành vi dân sự mà không có người đại diện hợp pháp);
– Việc dân sự không thuộc thẩm quyền của Tòa án (ví dụ: yêu cầu gửi nhầm đến Tòa không đúng cấp hoặc khu vực);
– Đã có quyết định giải quyết trước đó của Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền;
– Người yêu cầu rút đơn;
– Không sửa đổi, bổ sung đơn theo yêu cầu của Tòa đúng thời hạn;
– Không nộp lệ phí đúng hạn, trừ trường hợp được miễn hoặc có trở ngại khách quan.
Tòa án chỉ chấp nhận đơn yêu cầu tuyên bố mất tích nếu người bị yêu cầu thực sự đã biệt tích 2 năm trở lên, không có tin tức xác thực, và người nộp đơn có quyền, lợi ích liên quan, đồng thời đã thực hiện đầy đủ thủ tục thông báo, tìm kiếm. Nếu thiếu một trong các điều kiện trên, hoặc vi phạm quy định tố tụng tại Điều 364 BLTTDS, Tòa án hoàn toàn có quyền từ chối thụ lý hoặc trả lại đơn yêu cầu.
2.Thẩm quyền giải quyết của Tòa án
2.1. Thẩm quyền theo cấp Tòa án
Trước ngày 01/7/2025, theo điểm b khoản 2 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, yêu cầu tuyên bố một người mất tích thuộc thẩm quyền của TAND cấp huyện. Đây là cấp Tòa án có thẩm quyền chung trong việc thụ lý và giải quyết các yêu cầu dân sự, bao gồm cả yêu cầu tuyên bố mất tích, nếu vụ việc không có yếu tố nước ngoài.
Tuy nhiên, trong trường hợp có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện. Trong những trường hợp này, TAND cấp tỉnh là cơ quan có thẩm quyền thụ lý, xét xử theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 37 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
Từ ngày 01/7/2025, theo khoản 1 Điều 3 Nghị quyết 225/2025 các chức năng tiếp nhận, xử lý và xét xử của TAND cấp huyện được chuyển giao cho TAND khu vực. Như vậy, từ thời điểm này trở đi, TAND khu vực là cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và giải quyết yêu cầu tuyên bố một người mất tích, thay thế cho TAND cấp huyện trước đây.
2.2. Thẩm quyền theo lãnh thổ
Căn cứ theo điểm b khoản 2 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, thẩm quyền lãnh thổ được xác định như sau:
“b) Tòa án nơi người bị yêu cầu thông báo tìm kiếm vắng mặt tại nơi cư trú, bị yêu cầu tuyên bố mất tích hoặc là đã chết có nơi cư trú cuối cùng có thẩm quyền giải quyết yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú và quản lý tài sản của người đó, yêu cầu tuyên bố một người mất tích hoặc là đã chết”
Như vậy, Tòa án nơi người bị yêu cầu tuyên bố mất tích có nơi cư trú cuối cùng trước khi người đó biệt tích hoặc trước khi không có tin tức xác thực vè người đó còn sống hay đã chết là Tòa án có thẩm quyền giải quyết. Nơi cư trú là nơi người đó thường xuyên sinh sống
Ngoài ra, pháp luật cũng cho phép người yêu cầu lựa chọn Tòa án khác
– Tòa án nơi mình cư trú hoặc làm việc (nếu là cá nhân);
– Hoặc Tòa án nơi có tài sản của người bị yêu cầu.
3. Vậy làm thế nào để tìm người thân mất tích?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 68 Bộ luật Dân sự 2015, khi một người mất liên lạc chưa đủ 2 năm, thì chưa thể yêu cầu Tòa án tuyên bố mất tích. Tuy nhiên, thực tế có nhiều trường hợp người thân bị mất liên lạc mới chỉ vài tháng đến dưới 2 năm khiến gia đình lo lắng, nhưng chưa đủ điều kiện để yêu cầu Tòa tuyên bố mất tích. Vậy trong khoảng thời gian này, người thân có thể làm gì để tìm kiếm hợp pháp và kịp thời?
3.1. Khai báo với cơ quan công an
Khi người thân bị mất liên lạc không rõ lý do, bạn nên sớm trình báo với Công an cấp xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú cuối cùng. Quy trình thực hiện như sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khai báo
Bạn cần chuẩn bị các giấy tờ:
– Đơn trình báo người mất tích (có thể viết tay hoặc theo mẫu của cơ quan công an);
– Giấy tờ tùy thân của người trình báo;
– Thông tin cá nhân của người bị mất tích: họ tên, ngày sinh, ảnh, địa chỉ cư trú, thời điểm mất liên lạc, tình trạng sức khỏe, dấu hiệu nhận dạng, các mối quan hệ gần nhất trước khi mất tích;
– Các tài liệu, chứng cứ khác nếu có: tin nhắn cuối cùng, lịch sử cuộc gọi, camera giám sát, lời khai của người thân, bạn bè…
Bước 2: Cơ quan công an tiếp nhận và xác minh
Sau khi tiếp nhận, công an lập biên bản tiếp nhận thông tin, kiểm tra hồ sơ và xác minh thực tế. Nếu thấy có dấu hiệu tội phạm (ví dụ: bắt cóc, buôn người…), cơ quan công an sẽ khởi tố vụ án hình sự hoặc ra quyết định truy tìm.
Nếu không có dấu hiệu phạm tội, cơ quan công an sẽ ghi nhận vụ việc như một trường hợp mất tích để phục vụ công tác quản lý dân cư, đồng thời hỗ trợ người thân phối hợp tìm kiếm thông qua mạng lưới công an địa phương, mạng lưới dân cư, phương tiện truyền thông…
3.2. Đăng thông báo tìm kiếm
Người thân có thể chủ động thông báo tìm kiếm trên:
– Đài phát thanh, truyền hình địa phương;
– Các trang thông tin điện tử chính thống;
– Mạng xã hội, hội nhóm tìm người;
– Dán thông báo tại nơi công cộng được pháp luật cho phép.
[EN]
The article discusses the content related to why the court rejects the request for a declaration of disappearance? What is the jurisdiction of the court? So how can we find missing relatives? This is answered by Tuyet Nhung Bui Law Firm for reference purposes.
1. Why is the court rejecting the request for a declaration of disappearance?
1.1. The person in question has not been missing for a continuous period of 02 years
According to Clause 1, Article 68 of the Civil Code, a person can only be declared missing by the court if there is sufficient evidence to prove that the person has been continuously missing for 02 years or more, and there is no verified news about whether the person is still alive or has died.
The 02-year period is calculated as follows:
– From the date the last news about that person was known;
– If the date of the last news cannot be determined, the period is calculated from the first day of the month following the month in which the last news was received;
– If neither the date nor the month of the last news can be determined, the period is calculated from the first day of the year following the year in which the last news was received.
Therefore, if the person in question has only been absent for 01 year or has not been missing for a continuous period of 02 years from the date of the last news, the court will refuse to accept the application.
For example: If a person has lost contact since June 2022 without a specific date, the starting point for calculating the disappearance is July 1, 2022. After 02 years, that is, by July 1, 2024, if there is no verified news, the person with related rights and interests may propose to the court to declare that person missing.
1. 2. The applicant has no related rights or obligations
According to Clause 1, Article 387 of the Civil Procedure Code, only those with related rights or obligations have the right to request the court to declare a person missing. These subjects may include:
– Relatives (spouse, children, parents, etc.);
– Co-owners of property with the missing person;
– Creditors of the missing person;
– Those with related rights concerning inheritance, marriage, property, etc.
If the applicant cannot prove their legal relationship with the missing person, the court will return the application according to Point a, Clause 1, Article 364 of the Civil Procedure Code.
1.3. Failure to fully implement notification and search measures
A request for a declaration of disappearance cannot be accepted if the applicant cannot prove that they have actively conducted the search and notification according to legal procedures.
According to Article 387 of the Civil Procedure Code 2015, the applicant needs to provide specific documents and evidence proving:
– They have submitted a request to the court to issue a notification to search for the missing person at their place of residence, based on Article 64 of the Civil Code;
– The person in question has indeed been missing for 2 consecutive years or more without any verified news about their living/death status;
– They have fully implemented notification and search measures such as announcements in public media (print newspapers, radio, television, etc.);
– If the court has previously issued a decision to notify the search, a copy of that decision must be submitted along with the request for a declaration of disappearance.
If the search notification step has not been taken, or there is no copy of the court’s notification decision, the application will not be accepted.
1.4. Other procedural reasons according to Article 364 of the Civil Procedure Code
In addition to the reasons mentioned above, Article 364 of the Civil Procedure Code also stipulates other grounds for returning the request for a declaration of disappearance, including:
– The applicant lacks the capacity for civil procedural acts (e.g., minors, individuals without civil procedural capacity without a legal representative);
– The civil matter does not fall under the jurisdiction of the court (e.g., the request is mistakenly sent to the wrong level or area of the court);
– There has been a prior decision resolving the matter by the court or competent authority;
– The applicant withdraws the application;
– Failing to amend or supplement the application as required by the court within the specified time;
– Failing to pay the fees on time, unless exempted or facing objective obstacles.
The court will only accept the request for a declaration of disappearance if the person in question has indeed been missing for 2 years or more, with no verified news, and the applicant has related rights and interests, while also having fully completed the notification and search procedures. If any of these conditions are lacking, or if there are violations of procedural regulations under Article 364 of the Civil Procedure Code, the court has the right to refuse to accept or return the application.
2. Authority of the Court to Resolve Cases
2.1. Authority by Court Level
Before July 1, 2025, according to point b, clause 2, Article 35 of the Civil Procedure Code 2015 (CPC), the request to declare a person missing falls under the jurisdiction of the People’s Court at the district level. This is the court level with general authority to handle and resolve civil requests, including requests for declaration of missing persons, if the case does not involve foreign elements.
However, in cases where there are parties or assets abroad or it is necessary to judicially authorize the representative office of the Socialist Republic of Vietnam abroad, or foreign courts, these cases do not fall under the jurisdiction of the district-level People’s Court. In these cases, the provincial People’s Court is the competent authority to accept and adjudicate according to point c, clause 1, Article 37 CPC.
From July 1, 2025, according to clause 1, Article 3 of Resolution 225/2025, the functions of receiving, processing, and adjudicating of the district-level People’s Court will be transferred to the regional People’s Court. Thus, from this point onward, the regional People’s Court will be the competent authority to accept and resolve requests to declare a person missing, replacing the previous district-level People’s Court.
2.2. Authority by Territory
According to point b, clause 2, Article 39 of the Civil Procedure Code 2015 (CPC), territorial jurisdiction is determined as follows:
“b) The court where the person being sought for notification of absence resides, is requested to be declared missing or has died, has the final residence authority to resolve the request for notification of the missing person at their residence and manage their assets, and the request to declare a person missing or deceased.”
Thus, the court where the person being requested to be declared missing had their last residence before they went missing or before there was no confirmed news about whether they were alive or dead is the court with jurisdiction to resolve the case. The residence is where the person regularly lives.
In addition, the law also allows the requester to choose another court:
– The court where they reside or work (if an individual);
– Or the court where the assets of the person being requested are located.
3. So how can one find a missing relative?
According to the provisions of clause 1, Article 68 of the Civil Code 2015, when a person has been out of contact for less than 2 years, a request to the court to declare them missing cannot be made. However, in practice, there are many cases where relatives have been out of contact for only a few months to under 2 years, causing families to worry, but they do not meet the conditions to request a declaration of missing status. So during this time, what can relatives do to search legally and promptly?
3.1. Report to the police
When a relative goes missing for unclear reasons, you should promptly report to the police at the commune, ward, or town where that person last resided. The procedure is as follows:
Step 1: Prepare the reporting documents
You need to prepare the following documents:
– A report of the missing person (can be handwritten or according to the police’s template);
– Identification documents of the reporter;
– Personal information of the missing person: full name, date of birth, photo, residential address, time of loss of contact, health status, identifying features, and closest relationships before going missing;
– Any other documents or evidence if available: last messages, call history, surveillance camera footage, testimonies from relatives, friends, etc.
Step 2: The police receive and verify
After receiving the report, the police will create a record of the information received, check the documents, and verify the facts. If there are signs of a crime (e.g., kidnapping, human trafficking…), the police will initiate a criminal case or issue a decision to search.
If there are no signs of a crime, the police will record the case as a missing person for the purpose of population management, while also assisting relatives in coordinating the search through local police networks, community networks, and media…
3.2. Post a search notice
Relatives can proactively announce the search on:
– Local radio and television stations;
– Official electronic information pages;
– Social media, groups for finding people;
– Posting notices in public places permitted by law.
CÔNG TY LUẬT TUYẾT NHUNG BÙI cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế trong lĩnh vực dân sự. Liên hệ tư vấn, mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, đại diện theo uỷ quyền trong tố tụng và ngoài tố tụng. Vui lòng liên hệ số điện thoại hotline: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ.
Theo dõi chúng tôi trên 
Tư vấn luật qua Email
