The article addresses the legal aspects concerning when ownership rights are terminated. The explanation is intended for reference purposes.
Bài viết đề cập đến nội dung pháp lý liên quan đến quyền sở hữu bị chấm dứt khi nào? Giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo.
1. When are ownership rights terminated?
Điều 237 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định rằng quyền sở hữu chấm dứt trong các trường hợp sau:
Chủ sở hữu chuyển quyền sở hữu cho người khác: Trường hợp này có nghĩa là khi chủ sở hữu chuyển giao quyền sở hữu của mình cho người khác thông qua hợp đồng mua bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, hoặc các hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu khác theo quy định pháp luật, hoặc thông qua việc thừa kế, thì quyền sở hữu của người đó chấm dứt từ thời điểm quyền sở hữu của người nhận chuyển giao được phát sinh.
Chủ sở hữu từ bỏ quyền sở hữu của mình: Cụ thể Chủ sở hữu có thể chấm dứt quyền sở hữu đối với tài sản của mình bằng cách tuyên bố công khai hoặc thực hiện hành vi cho thấy họ từ bỏ quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản đó.
Nếu tài sản bị bỏ có khả năng gây ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội, hoặc ô nhiễm môi trường, thì việc từ bỏ quyền sở hữu phải tuân thủ quy định của pháp luật.
Tài sản đã bị tiêu dùng hoặc tiêu hủy. Khi tài sản được tiêu dùng hoặc bị tiêu hủy, quyền sở hữu đối với tài sản đó sẽ chấm dứt.
Tài sản bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu: Theo đó Quyền sở hữu đối với một tài sản chấm dứt khi tài sản đó bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu theo quyết định của Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ khi có quy định khác của pháp luật.
Việc xử lý tài sản để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu không áp dụng cho tài sản không thuộc diện kê biên theo quy định pháp luật.
Quyền sở hữu đối với tài sản bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu chấm dứt từ thời điểm quyền sở hữu của người nhận tài sản đó phát sinh.
Việc xử lý quyền sử dụng đất được thực hiện theo quy định pháp luật về đất đai.
Tài sản bị trưng mua: Khi Nhà nước trưng mua tài sản theo quy định của luật, quyền sở hữu đối với tài sản của chủ sở hữu đó chấm dứt từ thời điểm quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền có hiệu lực pháp luật.
Tài sản bị tịch thu: Khi tài sản của chủ sở hữu bị tịch thu do phạm tội hoặc vi phạm hành chính, quyền sở hữu đối với tài sản đó chấm dứt từ thời điểm bản án hoặc quyết định của Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác có hiệu lực pháp luật.
Tài sản đã được xác lập quyền sở hữu cho người khác theo quy định của Bộ luật Dân sự: Đối với tài sản không xác định được chủ sở hữu, tài sản bị chôn, giấu, bị vùi lấp, chìm đắm được tìm thấy, tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên, gia súc, gia cầm bị thất lạc, và vật nuôi dưới nước di chuyển tự nhiên mà đã được xác lập quyền sở hữu cho người khác theo quy định từ Điều 228 đến Điều 233 của Bộ luật Dân sự, thì quyền sở hữu của người trước đó chấm dứt.
Khi quyền sở hữu của người chiếm hữu hoặc người được lợi về tài sản đã được xác lập theo Điều 236 của Bộ luật Dân sự hoặc các quy định khác của luật liên quan, quyền sở hữu của người có tài sản bị chiếm hữu cũng sẽ chấm dứt.
[EN] Article 237 of the 2015 Civil Code stipulates that ownership is terminated in the following cases:
The owner transfers ownership to another person: This case means that when an owner transfers ownership to another person through a sale, exchange, donation, loan, or other ownership transfer contract in accordance with legal provisions, or through inheritance, the original owner’s ownership terminates from the time the transferee’s ownership arises.
The owner relinquishes their ownership: Specifically, the owner may terminate ownership of their property by publicly declaring it or by performing acts that show they are relinquishing possession, use, and disposal rights over the property. If the abandoned property could impact public order, safety, or the environment, relinquishing ownership must comply with legal regulations.
The property has been consumed or destroyed: When a property is consumed or destroyed, the ownership rights to that property are terminated.
The property is handled to fulfill the owner’s obligations: Accordingly, ownership of a property terminates when it is handled to fulfill the owner’s obligations under a court decision or the decision of a competent state authority, unless otherwise provided by law. Handling property to fulfill an owner’s obligations does not apply to property exempt from seizure as stipulated by law. Ownership of property handled to fulfill obligations terminates when the transferee’s ownership right arises. The handling of land use rights follows the provisions of land law.
The property is requisitioned: When the State requisitions property under legal provisions, the owner’s ownership rights terminate from the time the decision of the competent state authority takes legal effect.
The property is confiscated: When the owner’s property is confiscated due to a criminal or administrative violation, ownership of that property terminates from the time the judgment or decision of the court or other competent state authority takes legal effect.
The property’s ownership has been established for another person according to the Civil Code: In cases where the property does not have an identifiable owner, or is buried, hidden, submerged, found, abandoned, lost livestock or poultry, or naturally moving aquatic animals that have had ownership established for another person under Articles 228 to 233 of the Civil Code, the previous owner’s ownership rights are terminated. When ownership has been established for a possessor or beneficiary of property under Article 236 of the Civil Code or other relevant legal provisions, the ownership rights of the original owner of the possessed property are also terminated.
2. Definition of ownership rights?
Quyền sở hữu (vật quyền), là quyền toàn diện nhất và mang đầy đủ nhất các đặc trưng của quyền đối với tài sản.
Việc xác lập quyền sở hữu đã có từ thời kỳ pháp luật La Mã, chứ không phải mới chỉ xuất hiện trong pháp lý hiện đại. Trong Bộ luật Dân sự năm 2015, khái niệm quyền sở hữu được thể hiện rõ ràng thông qua Điều 158: “Quyền sở hữu bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu theo quy định của luật”. Trong luật của nhiều quốc gia, định nghĩa về quyền sở hữu thường dễ hiểu và không liệt kê chi tiết như ở Việt Nam. Quyền sở hữu bao gồm quyền đối với động sản và bất động sản, và tồn tại tuyệt đối cho đến khi nào tài sản đó còn hiện hữu. Quyền sở hữu có thể bị chấm dứt khi tài sản được chuyển đổi cho người khác.
Quyền chiếm hữu theo Điều 186 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Chủ sở hữu được thực hiện mọi hành vi theo ý chí của mình để nắm giữ, chi phối tài sản của mình nhưng không được trái pháp luật và đạo đức xã hội”. Chiếm hữu là việc chủ thể trực tiếp hoặc gián tiếp nắm giữ và kiểm soát tài sản như chủ thể có quyền đối với tài sản. Trong pháp luật của nhiều nước, quyền chiếm hữu không được xem là một phần của quyền sở hữu, nhưng trong luật Việt Nam, quyền này được xem là một phần của quyền sở hữu thông qua việc xây dựng một định nghĩa pháp lý cụ thể, đây là một điểm khá độc đáo trong luật Việt Nam.
Quyền sử dụng được quy định tại Điều 189 Bộ luật Dân sự năm 2015: “Quyền sử dụng là quyền khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản”. Quyền sử dụng có thể được hiểu là quyền khai thác các lợi ích mà tài sản mang lại. Quyền định đoạt được quy định tại Điều 192 Bộ luật Dân sự năm 2015: “Quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy tài sản”.
[EN] Ownership rights (real rights) are the most comprehensive and complete expression of rights over property. The establishment of ownership rights dates back to Roman law and is not merely a concept of modern legal systems. In the 2015 Civil Code, the concept of ownership is clearly defined in Article 158: “Ownership rights include the right to possess, the right to use, and the right to dispose of property, as prescribed by law.” In the laws of many countries, the definition of ownership is often straightforward and does not itemize the components in detail, as is done in Vietnam. Ownership includes rights over both movable and immovable property and exists absolutely as long as the property exists. Ownership can be terminated when the property is transferred to another person.
The right to possess is defined in Article 186 of the 2015 Civil Code: “The owner may exercise any act at their discretion to hold and control their property, provided it does not contravene law and social ethics.” Possession refers to a subject’s direct or indirect holding and control over property as if they have a rightful claim over it. In the legal systems of many countries, possession is not considered part of ownership; however, in Vietnamese law, possession is treated as a component of ownership through a specific legal definition, marking an interesting distinction in Vietnamese law.
The right to use is defined in Article 189 of the 2015 Civil Code: “The right to use is the right to exploit the utility, yield, and income from the property.” The right to use can be understood as the right to enjoy the benefits derived from the property. The right to dispose of property is defined in Article 192 of the 2015 Civil Code: “The right to dispose of is the right to transfer ownership of the property, abandon ownership, consume, or destroy the property.”
TUYET NHUNG LAW cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế trong lĩnh vực dân sự. Liên hệ tư vấn, mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong các vụ án liên quan đến vấn đề dân sự tại Toà án. Vui lòng liên hệ số điện thoại hotline: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ.