Bài viết đề cập đến nội dung chất kích thích là gì? Gây thiệt hại sau khi dùng chất kích thích bồi thường ra sao? sẽ được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo.
The article addresses the topics of what stimulants are and how compensation is determined for damages caused after using stimulants. These issues are explained by Tuyet Nhung Bui Law Firm for reference purposes.
1. Chất kích thích là gì?
Chất kích thích là những hợp chất hoặc chất hóa học có khả năng tác động lên hệ thần kinh trung ương của con người, giúp tăng cường sự tỉnh táo, giảm mệt mỏi và cung cấp năng lượng tạm thời. Các chất kích thích này thường được sử dụng để nâng cao hiệu suất lao động, học tập và thậm chí trong các hoạt động giải trí. Tuy nhiên, việc sử dụng chúng không phải là không có rủi ro và có thể dẫn đến tình trạng lệ thuộc hoặc các vấn đề sức khỏe khác nếu không được kiểm soát chặt chẽ.
BLDS năm 2015 chưa quy định cụ thể về khái niệm “chất kích thích”. Thông thường, “chất kích thích” được hiểu là các chất quen thuộc như bia, rượu, ma túy,… Tuy nhiên, các loại thuốc an thần, thuốc ngủ, thuốc giảm đau, hay thậm chí cà phê, thuốc lá cũng được xem là chất kích thích. Mặc dù nằm trong nhóm chất kích thích, nhưng các chất này không thuộc phạm vi được coi là chất kích thích theo quy định tại Điều 596 BLDS năm 2015.
Ví dụ, vào ngày 16/7/2019 tại phố đi bộ Bùi Viện, Thành phố Hồ Chí Minh, xảy ra một vụ việc liên quan đến ba thanh niên uống rượu, hít bóng cười và sử dụng cỏ Mỹ, dẫn đến trạng thái mất ý thức, co giật, sùi bọt mép và liên tục đập phá đồ đạc xung quanh. Trong tình huống này, liệu ba thanh niên trên có thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 596 BLDS năm 2015, rằng: “Người do uống rượu hoặc sử dụng chất kích thích khác mà lâm vào tình trạng mất khả năng nhận thức và làm chủ hành vi, gây thiệt hại cho người khác thì phải bồi thường”? Đồng thời, “bóng cười, cỏ Mỹ” có được coi là “chất kích thích khác” hay không?
Hiện nay, có nhiều chất hóa học mới được điều chế có tác động lên cơ thể và thần kinh con người, như cỏ Mỹ, keo chuột, bóng cười, shisha,… nhưng các chất này chưa được pháp luật điều chỉnh cụ thể do thiếu một khái niệm tổng quát về chất kích thích trong khoa học pháp lý. Việc xác định chất kích thích theo BLDS hiện nay chủ yếu dựa vào các quy định và sự phân loại các nhóm chất kích thích do Bộ Y tế đưa ra. Do đó, chúng tôi cho rằng cần có một khái niệm cụ thể hơn về chất kích thích nhằm thống nhất trong nhận thức và áp dụng pháp luật, đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên.
What are stimulants?
Stimulants are compounds or chemical substances that have the ability to affect the human central nervous system, enhancing alertness, reducing fatigue, and providing temporary energy. These substances are often used to improve performance in work, study, and even recreational activities. However, their use is not without risks and can lead to dependency or other health problems if not properly controlled.
The 2015 Civil Code (BLDS) does not provide a specific definition of “stimulants.” Typically, “stimulants” are understood to include familiar substances such as alcohol, beer, and drugs. However, sedatives, sleeping pills, painkillers, as well as coffee and tobacco, are also considered stimulants. Although these substances fall under the category of stimulants, they are not classified as stimulants within the scope of Article 596 of the 2015 Civil Code.
For instance, on July 16, 2019, an incident occurred at Bui Vien Walking Street in Ho Chi Minh City, involving three young men who drank alcohol, inhaled nitrous oxide (laughing gas), and used synthetic marijuana, resulting in a state of unconsciousness, convulsions, foaming at the mouth, and continuous destruction of surrounding objects. In this case, do these three individuals fall under the provisions of Clause 1, Article 596 of the 2015 Civil Code, which states: “A person who drinks alcohol or uses other stimulants and falls into a state of loss of consciousness and control over their behavior, causing damage to others, shall be liable for compensation”? Furthermore, should “laughing gas” and “synthetic marijuana” be considered as “other stimulants”?
Currently, many newly synthesized chemical substances, such as synthetic marijuana, rat glue, laughing gas, and shisha, have effects on the human body and nervous system. However, these substances are not yet specifically regulated by law due to the absence of a general definition of stimulants in legal science. The determination of stimulants under the 2015 Civil Code primarily relies on regulations and the classification of stimulant groups issued by the Ministry of Health. Therefore, we believe that a more specific definition of stimulants is needed to ensure consistency in understanding and legal application, as well as to protect the legitimate rights and interests of all parties involved.
2. Gây thiệt hại sau khi dùng chất kích thích bồi thường ra sao?
Điều 596 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
Người uống rượu hoặc sử dụng chất kích thích khác dẫn đến mất khả năng nhận thức và làm chủ hành vi, gây thiệt hại cho người khác, phải chịu trách nhiệm bồi thường.
Trường hợp một người cố ý cho người khác uống rượu hoặc sử dụng chất kích thích khiến họ mất khả năng nhận thức và làm chủ hành vi, gây thiệt hại, thì người có hành vi cố ý này phải bồi thường thiệt hại.
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sử dụng rượu hoặc chất kích thích
Việc bồi thường thiệt hại trong trường hợp sử dụng rượu hoặc chất kích thích được xác định dựa trên hai trường hợp sau:
Trường hợp 1: Người gây thiệt hại tự mình sử dụng rượu hoặc chất kích thích
Theo khoản 1 Điều 596 Bộ luật Dân sự 2015: “Người uống rượu hoặc sử dụng chất kích thích khác dẫn đến mất khả năng nhận thức và làm chủ hành vi, gây thiệt hại cho người khác, phải chịu trách nhiệm bồi thường.”
Như vậy, nếu người gây thiệt hại chủ động và tự nguyện sử dụng rượu hoặc chất kích thích, dẫn đến tình trạng không kiểm soát hành vi và gây thiệt hại cho người khác, thì họ phải chịu trách nhiệm bồi thường. Lý do là họ đã có lỗi khi tự để bản thân rơi vào trạng thái mất khả năng nhận thức và làm chủ hành vi, dẫn đến hậu quả gây thiệt hại.
Trường hợp 2: Người gây thiệt hại do người khác cố ý sử dụng rượu hoặc chất kích thích
Theo khoản 2 Điều 596 Bộ luật Dân sự 2015: “Trường hợp một người cố ý cho người khác uống rượu hoặc sử dụng chất kích thích khiến họ mất khả năng nhận thức và làm chủ hành vi, gây thiệt hại, thì người cố ý này phải chịu trách nhiệm bồi thường.”
Điều này có nghĩa là, nếu một người cố ý buộc hoặc tạo điều kiện để người khác sử dụng rượu hoặc chất kích thích khiến họ mất khả năng kiểm soát hành vi, gây thiệt hại cho người thứ ba, thì người có hành vi cố ý này phải chịu trách nhiệm bồi thường.
How is compensation determined for damages caused after using stimulants?
Article 596 of the 2015 Civil Code stipulates:
A person who drinks alcohol or uses other stimulants, resulting in a loss of awareness and self-control and causing damage to others, must be held liable for compensation.
If a person intentionally provides alcohol or stimulants to another person, causing them to lose awareness and self-control and resulting in damage, the person who committed the intentional act must compensate for the damages.
Liability for damages caused by alcohol or stimulant use
Compensation for damages caused by alcohol or stimulant use is determined based on the following two cases:
Case 1: The person causing the damage voluntarily consumed alcohol or stimulants
According to Clause 1, Article 596 of the 2015 Civil Code: “A person who drinks alcohol or uses other stimulants, resulting in a loss of awareness and self-control and causing damage to others, must be held liable for compensation.”
This means that if a person voluntarily and intentionally consumes alcohol or stimulants, leading to a loss of self-control and causing harm to others, they must take responsibility for compensating the damages. The reason is that they are at fault for allowing themselves to fall into a state of impaired awareness and self-control, which directly resulted in the harmful consequences.
Case 2: The person causing the damage was intentionally made to consume alcohol or stimulants by someone else
According to Clause 2, Article 596 of the 2015 Civil Code: “If a person intentionally provides alcohol or stimulants to another person, causing them to lose awareness and self-control and resulting in damage, the person who committed the intentional act must compensate for the damages.”
This means that if a person intentionally coerces or facilitates another person to consume alcohol or stimulants, rendering them unable to control their behavior and causing harm to a third party, the individual who committed the intentional act is responsible for compensating the damages.
CÔNG TY LUẬT TUYẾT NHUNG BÙI cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế trong lĩnh vực dân sự. Liên hệ tư vấn, mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, đại diện theo uỷ quyền. Vui lòng liên hệ số điện thoại hotline: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ.