[Tham vấn bởi Luật sư Bùi Thị Nhung]
Bài viết này có nội dung liên quan đến Ai là chủ thể tham gia hoạt động quảng cáo? Hành vi quảng cáo thực phẩm chức năng không đúng hoặc gây nhầm lẫn bị xử phạt như thế nào? Hành vi bán hàng sai chất lượng, sai công dụng có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản khác gì so với tội lừa dối khách hàng? sẽ được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo.
1. Ai là chủ thể tham gia hoạt động quảng cáo?
Theo quy định của Luật quảng cáo năm 2012, có 5 nhóm chủ thể chính tham gia vào quá trình quảng cáo, mỗi nhóm đảm nhiệm vai trò khác nhau:
+ Người quảng cáo là tổ chức, cá nhân có yêu cầu quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của mình hoặc bản thân tổ chức, cá nhân đó.
+ Người kinh doanh dịch vụ quảng cáo là tổ chức, cá nhân thực hiện một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình quảng cáo theo hợp đồng cung ứng dịch vụ quảng cáo với người quảng cáo.
+ Người phát hành quảng cáo là tổ chức, cá nhân dùng phương tiện quảng cáo thuộc trách nhiệm quản lý của mình giới thiệu sản phẩm quảng cáo đến công chúng, bao gồm cơ quan báo chí, nhà xuất bản, chủ trang thông tin điện tử, người tổ chức chương trình văn hóa, thể thao và tổ chức, cá nhân sử dụng phương tiện quảng cáo khác.
+ Người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người trực tiếp đưa các sản phẩm quảng cáo đến công chúng hoặc thể hiện sản phẩm quảng cáo trên người thông qua hình thức mặc, treo, gắn, dán, vẽ hoặc các hình thức tương tự.Người quảng cáo, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người phát hành quảng cáo, người chuyển tại sản phẩm quảng cáo, ngươi tiếp nhận quảng cáo
+ Người tiếp nhận quảng cáo là người tiếp nhận thông tin từ sản phẩm quảng cáo thông qua phương tiện quảng cáo.
2. Hành vi quảng cáo thực phẩm chức năng không đúng hoặc gây nhầm lẫn bị xử phạt như thế nào?
Theo khoản 9 Điều 8 Luật Quảng cáo năm 2012, mọi hành vi quảng cáo sai sự thật hoặc gây hiểu lầm về chất lượng, công dụng sản phẩm đều bị nghiêm cấm.
Cụ thể, khoản 5 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP, quy định rõ:
“Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố…”
Ngoài hình thức phạt tiền, người vi phạm còn có thể bị áp dụng các biện pháp xử phạt bổ sung và khắc phục hậu quả theo khoản 7 và 8 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP như:
+ Tước quyền sử dụng Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm từ 05 đến 07 tháng; tước quyền sử dụng Giấy xác nhận nội dung quảng cáo từ 22 tháng đến 24 tháng trong trường hợp vi phạm về quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe từ 02 lần trở lên trong thời hạn 06 tháng.
+ Buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in quảng cáo đối với hành vi
+ Buộc cải chính thông tin đối với hành vi
Bên cạnh đó, Điều 52 Nghị định 38/2021/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 129/2021/NĐ-CP) còn quy định rõ các mức xử phạt bổ sung đối với các hành vi vi phạm cụ thể khi quảng cáo thực phẩm chức năng như sau:
“Điều 52. Vi phạm các quy định về quảng cáo thực phẩm, phụ gia thực phẩm
1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi không ghi đúng quy định dòng chữ và không đọc hoặc đọc không rõ ràng nội dung khuyến cáo “Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh” khi quảng cáo thực phẩm chức năng trên báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử.
2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Quảng cáo thực phẩm, phụ gia thực phẩm không phù hợp với một trong các tài liệu theo quy định;
b) Quảng cáo thực phẩm, phụ gia thực phẩm thiếu một trong các nội dung: tên thực phẩm, phụ gia thực phẩm, tác dụng chính và phụ đối với thực phẩm chức năng; tên và địa chỉ tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường;
c) Quảng cáo trên các thiết bị điện tử tại nơi công cộng; phát tán hoặc thuyết trình tại hội chợ, hội thảo, hội nghị, triển lãm các sản phẩm in, ghi âm, ghi hình, thiết bị lưu chứa dữ liệu giới thiệu thực phẩm không đúng với hồ sơ công bố hợp quy hoặc hồ sơ đăng ký bản công bố sản phẩm hoặc hồ sơ tự công bố sản phẩm hoặc hồ sơ đăng ký xác nhận nội dung quảng cáo.
3. Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức hội chợ, hội thảo, hội nghị, triển lãm có phát tán hoặc thuyết trình các sản phẩm in, ghi âm, ghi hình, thiết bị lưu chứa dữ liệu giới thiệu sản phẩm thực phẩm, phụ gia thực phẩm không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung theo quy định.
4. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Quảng cáo sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, thư tín của các đơn vị, cơ sở y tế, bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế, thư cảm ơn, lời cảm ơn của người bệnh, bài viết của bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế;
b) Quảng cáo thực phẩm chức năng gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh;
c) Quảng cáo thực phẩm có nội dung đăng tải, dẫn, trích dẫn hoặc nêu ý kiến người bệnh mô tả thực phẩm có tác dụng điều trị bệnh…”
3. Bán hàng sai chất lượng, sai công dụng có bị đi tù không?
Hành vi bán hàng sai chất lượng hoặc sai công dụng không chỉ là vi phạm đạo đức kinh doanh mà còn có thể bị xử lý hình sự trong một số trường hợp. Cụ thể, người thực hiện hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo hai tội danh khác nhau trong Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017:
+ Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 ) nếu dùng thủ đoạn gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác;
+ Tội lừa dối khách hàng (Điều 198 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017) nếu gian dối trong hoạt động mua bán, gây thiệt hại cho khách hàng hoặc thu lợi bất chính trong thương mại.
4. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản khác gì so với tội lừa dối khách hàng?
– Về bản chất:
Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017) là hành vi sử dụng thủ đoạn gian dối nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của người khác. Đây là hành vi mang tính chiếm đoạt rõ ràng, thường gắn với việc lừa gạt để lấy tài sản về cho mình một cách trái pháp luật.
Tội Lừa dối khách hàng (Điều 198 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 ) thường diễn ra trong hoạt động mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, nơi đối tượng phạm tội có thể thực hiện hành vi gian lận cân đong, tính sai số lượng, hoặc làm sai lệch chất lượng hàng hóa để thu lợi bất chính từ khách hàng. Mục đích của tội này không phải chiếm đoạt tài sản một cách trắng trợn mà là kiếm lợi nhuận bất hợp pháp thông qua thủ đoạn gian dối trong giao dịch thương mại.
– Về hành vi phạm tội
Đối với tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người phạm tội thường sử dụng các thủ đoạn tinh vi như: giả danh, cung cấp thông tin sai sự thật, lập hợp đồng giả, hoặc cố ý làm cho nạn nhân hiểu sai bản chất giao dịch để tự nguyện giao tài sản.
Đối với tội lừa dối khách hàng, hành vi phạm tội thường đơn giản hơn và diễn ra phổ biến hơn trong môi trường thương mại như: cân thiếu, tính sai tiền, quảng cáo sai sự thật về công dụng hoặc chất lượng của hàng hóa, khiến khách hàng vẫn giao dịch nhưng chịu thiệt hại về giá trị hoặc chất lượng sản phẩm
Ví dụ thực tế:
Nếu một công ty cố tình quảng cáo sai công dụng sản phẩm chức năng như thuốc chữa bệnh, khiến người tiêu dùng mua và sử dụng, có thể bị xem là lừa dối khách hàng. Nhưng nếu công ty ngụy tạo giấy phép, dựng thương hiệu giả để chiếm đoạt tiền mua hàng, có thể cấu thành lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
[3]Về hậu quả pháp lý
Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản: Có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm hoặc tù chung thân, tùy theo mức độ chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra, có thể bị phạt tiền, cấm đảm nhiệm chức vụ, hoặc tịch thu tài sản.
Tội lừa dối khách hàng: Mức phạt tù nhẹ hơn, từ 3 tháng đến 5 năm, có thể kèm theo phạt tiền hoặc cấm hành nghề kinh doanh.
[EN]
This article addresses the following legal issues for reference purposes, as explained by Tuyet Nhung Bui Law Firm: Who are the entities involved in advertising activities? What are the penalties for misleading or false advertising of functional foods? Can the sale of substandard or misrepresented goods lead to criminal liability? How does the crime of fraud differ from that of deceiving customers?
1. Who are the entities involved in advertising activities?
According to the 2012 Law on Advertising, there are five main groups of entities involved in the advertising process, each playing a distinct role:
Advertisers: Organizations or individuals who request the advertisement of their own products, goods, or services, or of themselves.
Advertising service providers: Organizations or individuals that carry out one, several, or all stages of the advertising process under a service provision contract with the advertiser.
Advertising publishers: Organizations or individuals who use media under their management to introduce advertising content to the public. This includes media agencies, publishers, website operators, organizers of cultural or sporting events, and others using advertising platforms.
Advertising transmitters: Individuals who directly deliver advertising content to the public or display it on themselves by wearing, attaching, hanging, pasting, or drawing advertisements.
Advertisement receivers: Individuals who receive advertising content through various advertising media.
2. What are the penalties for misleading or false advertising of functional foods?
According to Clause 9, Article 8 of the 2012 Law on Advertising, any advertising that is false or misleading regarding the quality or function of a product is strictly prohibited.
Specifically, Clause 5, Article 34 of Decree No. 38/2021/ND-CP provides:
“A fine ranging from VND 60,000,000 to VND 80,000,000 shall be imposed for advertising that is false or misleading about the business capability, supply capacity, quantity, quality, price, function, design, packaging, label, origin, type, service method, or warranty of a product, good, or service.”
In addition to monetary fines, violators may be subject to supplementary penalties and remedial measures under Clauses 7 and 8, Article 34 of the same Decree:
Revocation of the Product Declaration Certificate for 5–7 months and the Advertising Content Approval Certificate for 22–24 months, in cases of repeated violations within six months.
Mandatory removal or deletion of the advertisement, or recall of printed media containing the advertisement.
Mandatory correction of misleading information.
Furthermore, Article 52 of Decree No. 38/2021/ND-CP, amended by Decree No. 129/2021/ND-CP, outlines specific penalties for violations in advertising functional foods:
VND 5,000,000 to VND 10,000,000: For failing to include or clearly read the mandatory warning: “This product is not medicine and is not a substitute for medical treatment” in advertisements on print, radio, television, or online media.
VND 10,000,000 to VND 15,000,000: For advertising inconsistent with approved materials, or missing required details such as product name, main/sub functions, or distributor information.
VND 15,000,000 to VND 20,000,000: For distributing or presenting unverified materials at trade fairs, seminars, or exhibitions.
VND 20,000,000 to VND 30,000,000: For using images or names of healthcare professionals, or misleading content suggesting the product has therapeutic effects or includes patient testimonials implying disease treatment.
3. Can selling substandard or misrepresented goods result in imprisonment?
Selling goods that are of inferior quality or have misleading functions is not only unethical but may also result in criminal liability under certain conditions. Specifically, such conduct may constitute a criminal offense under the 2015 Penal Code (as amended in 2017):
Fraud to appropriate property (Article 174): If deceitful tactics are used to illegally appropriate another’s property.
Deceiving customers (Article 198): If fraudulent actions occur in commercial transactions, causing customer loss or illicit profit for the seller.
4. How is fraud different from deceiving customers?
In nature:
Fraud to appropriate property (Article 174) involves using deception with the clear intent to take possession of another’s property. It typically involves more elaborate schemes such as impersonation, fake contracts, or providing false information.
Deceiving customers (Article 198) typically occurs in commercial activities through acts like false measurements, mispricing, or misrepresentation of product quality to gain illegal profits.
In conduct:
Fraud often includes elaborate manipulation or scams to cause the victim to willingly transfer property.
Deceiving customers involves more straightforward acts such as short-weighting, false pricing, or misleading advertising in everyday commerce.
Example:
If a company falsely advertises a functional food as a medicine, leading consumers to buy it, it may be considered deceiving customers.
If the company fakes licenses or creates a false brand to steal buyers’ money, it may be considered fraud to appropriate property.
In legal consequences:
Fraud: Penalties include 6 months to 20 years or life imprisonment, depending on the amount of property appropriated. Additional penalties may include fines, professional bans, or asset confiscation.
Deceiving customers: Lighter penalties ranging from 3 months to 5 years of imprisonment, possibly accompanied by fines or business practice bans.
CÔNG TY LUẬT TUYẾT NHUNG BÙI cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án hình sự trên thực tế. Liên hệ tư vấn các vấn đề liên quan đến hình sự hoặc mời luật sư bào chữa cho bị cáo; mời luật sư bảo vệ cho bị hại hoặc người có quyền lợi Iiên quan trong vụ án hình sự, vui lòng liên hệ số điện thoại/ zalo: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ và đưa ra những tư vấn kịp thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.