Tìm hiểu về hợp đồng theo mẫu?

Bài viết đề cập đến nội dung pháp lý liên quan đến việc tìm hiểu về hợp đồng theo mẫu? Phân biệt hợp đồng mẫu và điều kiện giao dịch chung? Hợp đồng theo mẫu có phải đăng ký không? Một số lưu ý khi sử dụng hợp đồng theo mẫu và trình tự đăng ký hợp đồng theo mẫu sẽ được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp dùng vào mục đích tham khảo. 

1. Tìm hiểu về hợp đồng theo mẫu?

Theo khoản 1 Điều 405 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng theo mẫu là hợp đồng có các điều khoản do một bên đưa ra theo mẫu để bên kia trả lời trong một thời gian hợp lý. Khi bên được đề nghị trả lời chấp nhận, tức là đã chấp nhận toàn bộ nội dung hợp đồng theo mẫu mà bên đề nghị đã đưa ra. Hợp đồng theo mẫu phải được công khai để bên được đề nghị có thể biết hoặc phải biết về các nội dung của hợp đồng.

2. Phân biệt hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung?

Có thể nhận thấy rằng điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng đều là những nội dung do một bên chuẩn bị sẵn, đưa ra và sẽ trở thành nội dung của hợp đồng nếu bên kia chấp nhận. Điều này giúp việc giao kết hợp đồng trở nên thuận tiện, dễ dàng và tiết kiệm thời gian, chi phí cho các bên tham gia.

Cả điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu đều có tính ổn định và chuẩn hóa cao, giúp việc giao kết hợp đồng giữa các bên diễn ra nhanh chóng và giảm thiểu tranh chấp có thể phát sinh.

Mặc dù điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng có mục đích sử dụng tương đối giống nhau, nhưng giữa hai khái niệm này vẫn có sự khác biệt như sau:

Điều kiện giao dịch chung thể hiện dưới dạng các quy tắc, quy định thể hiện ý chí đơn phương của bên đề nghị, mang tính thống nhất, không thay đổi và đã được chuẩn bị sẵn các điều khoản.

Hợp đồng theo mẫu, mặc dù có bản chất là hợp đồng nói chung, nhưng là sự thỏa thuận giữa các bên.

Đặc điểm nổi bật của hợp đồng theo mẫu là ý chí của cả hai bên được thể hiện rõ ràng, với mong muốn chung của cả hai bên tham gia vào quan hệ hợp đồng và chấp nhận giao kết hợp đồng.

Tuy nhiên, ý chí của bên được đề nghị chỉ thể hiện qua việc quyết định tham gia hay không tham gia giao kết hợp đồng. Sự thỏa thuận trong giao dịch mang tính chất hình thức.

3. Hợp đồng theo mẫu có phải đăng ký?

Theo quy định về kiểm soát hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung tại khoản 1 Điều 28 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, quy định rõ ràng:

Tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có số lượng người tiêu dùng mua và sử dụng thường xuyên, liên tục, có ảnh hưởng trực tiếp và lâu dài đến người tiêu dùng phải đăng ký hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung với cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trước khi sử dụng để giao kết với người tiêu dùng.

Căn cứ vào điều kiện kinh tế – xã hội và nhu cầu bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong từng thời kỳ, Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành hoặc sửa đổi Danh mục sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cần phải đăng ký hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung.

Theo đó, Quyết định số: 07/2024/QĐ-TTg đã ban hành kèm theo danh mục sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ phải đăng ký hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung, bao gồm:

(1) Cung cấp điện phục vụ mục đích sinh hoạt

(2) Cung cấp nước sinh hoạt

(3) Truyền hình trả tiền

(4) Dịch vụ viễn thông di động mặt đất (dịch vụ thoại, dịch vụ nhắn tin, dịch vụ truy nhập Internet)

(5) Dịch vụ viễn thông cố định mặt đất (dịch vụ thoại, dịch vụ truy nhập Internet)

(6) Vận chuyển hành khách đường hàng không

(7) Vận chuyển hành khách đường sắt

(8) Mua bán căn hộ chung cư

4. Một số chú ý khi ký kết hợp đồng mẫu?

Căn cứ theo khoản 2, 3 Điều 405 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng theo mẫu, trước khi ký hợp đồng theo mẫu, các bên cần lưu ý một số điểm sau:

Một là: Đọc kỹ nội dung tất cả các điều khoản trong hợp đồng theo mẫu

Hợp đồng theo mẫu là những điều khoản đã được soạn sẵn, phản ánh ý chí của bên đưa ra hợp đồng. Khi một bên được đề nghị giao kết hợp đồng theo mẫu, họ chỉ có thể chấp nhận toàn bộ nội dung hợp đồng mà không có quyền chấp nhận một phần hoặc yêu cầu sửa đổi nội dung nào. Do đó, trước khi ký hợp đồng theo mẫu, các bên cần phải đọc kỹ các điều khoản để hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi thực hiện hợp đồng.

Hai là: Giải thích những điều khoản không rõ ràng trong hợp đồng theo mẫu

Nếu hợp đồng theo mẫu có điều khoản không rõ ràng và các bên chưa thống nhất cách hiểu về điều khoản đó, thì khi có tranh chấp xảy ra, theo khoản 2 Điều 405 Bộ luật Dân sự 2015, bên đưa ra hợp đồng mẫu sẽ phải chịu bất lợi trong việc giải thích hợp đồng. Vì vậy, bên được đề nghị ký hợp đồng theo mẫu có thể yêu cầu bên đưa ra hợp đồng giải thích những điểm chưa rõ ràng trong hợp đồng.

Ba là: Lưu ý các điều khoản về trách nhiệm trong hợp đồng.

Các điều khoản quy định về trách nhiệm của các bên trong hợp đồng theo mẫu có thể không có hiệu lực nếu rơi vào các trường hợp sau:

Điều khoản miễn trách nhiệm của bên đưa ra mẫu hợp đồng khi pháp luật yêu cầu bên đó phải chịu trách nhiệm.

Điều khoản làm tăng trách nhiệm hoặc loại bỏ quyền lợi hợp pháp của bên được đề nghị giao kết hợp đồng.

5. Trình tự đăng ký hợp đồng theo mẫu?

Dựa vào các quy định tại Điều 6-16 Nghị định số 55/2024/NĐ-CP, quy trình đăng ký hợp đồng theo mẫu được thực hiện như sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký hợp đồng theo mẫu

Hồ sơ đăng ký hợp đồng theo mẫu bao gồm các giấy tờ sau:

+ Đơn đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung theo Mẫu số 02 tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này;

+ Dự thảo hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung bằng tiếng Việt.

Bước 2: Nộp hồ sơ và tiếp nhận hồ sơ

Hồ sơ đăng ký hợp đồng theo mẫu có thể được nộp trực tiếp, gửi qua bưu điện hoặc gửi qua phương tiện điện tử đến Bộ Công Thương hoặc Sở Công Thương, tùy vào từng trường hợp cụ thể:

+ Hồ sơ đăng ký hợp đồng theo mẫu thuộc thẩm quyền tiếp nhận của Bộ Công Thương: Áp dụng khi hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung được áp dụng trên phạm vi từ hai tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trở lên.

+ Hồ sơ đăng ký hợp đồng theo mẫu thuộc thẩm quyền tiếp nhận của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh – Sở Công Thương: Áp dụng khi hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung chỉ áp dụng trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đó.

Bước 3: Thẩm định hồ sơ

Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ sẽ thẩm định trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ theo quy định tại Điều 9 của Nghị định này, và có thể gia hạn thêm tối đa 30 ngày trong trường hợp hồ sơ phức tạp. Trong trường hợp gia hạn, cơ quan có thẩm quyền phải thông báo kịp thời cho tổ chức, cá nhân kinh doanh về thời gian và lý do gia hạn.

Trong quá trình thẩm định, cơ quan có thẩm quyền có quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân kinh doanh giải trình về những vấn đề cần thiết liên quan đến nội dung đăng ký.

Bước 4: Hoàn thành việc đăng ký hợp đồng theo mẫu

Nếu hồ sơ của tổ chức, cá nhân kinh doanh tuân thủ đầy đủ quy định tại Điều 11 của Nghị định này, cơ quan có thẩm quyền sẽ thông báo hoàn thành việc đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung theo Mẫu số 04 tại Phụ lục kèm theo Nghị định. Nếu hồ sơ không tuân thủ đầy đủ, cơ quan có thẩm quyền sẽ thông báo kết quả thẩm định và lý do hồ sơ chưa hoàn thành đăng ký theo Mẫu số 05 tại Phụ lục kèm theo Nghị định.

Sau khi hoàn thành thủ tục đăng ký, thông tin về tổ chức, cá nhân kinh doanh và bản hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung đã hoàn thành đăng ký sẽ được công bố công khai và lưu trữ trên cổng thông tin điện tử của cơ quan có thẩm quyền. Tổ chức, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm công bố thông tin này tại trụ sở, địa điểm kinh doanh và trên cổng thông tin điện tử, phần mềm ứng dụng (nếu có) trong suốt thời gian hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung được áp dụng.

CÔNG TY LUẬT TUYẾT NHUNG BÙI cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế trong lĩnh vực dân sự. Liên hệ tư vấn, mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong các vụ án dân sự, tham gia đại diện theo uỷ quyền. Vui lòng liên hệ số điện thoại hotline: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: lienhe@tuyetnhunglaw.vn để được hỗ trợ.