Nguyên tắc sử dụng đất theo Luật Đất đai 2024 mới nhất?

Bài viết liên quan đến nội dung Nguyên tắc sử dụng đất và Nguyên tắc sử dụng đất theo Luật Đất đai 2024 mới nhất? Phân tích các nguyên tắc sử dụng đất theo Luật Đất đai 2024? được Công Ty Luật Tuyết Nhung Bùi giải đáp sử dụng vào mục đích tham khảo. 

1. Nguyên tắc sử dụng đất là gì?

Trong cuộc sống hàng ngày, đất đóng vai trò cực kỳ quan trọng, là sản phẩm của tự nhiên, có từ trước lao động và cùng với quá trình lịch sử phát triển kinh tế-xã hội, ảnh hưởng đến sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người. Đất là tài nguyên vô cùng quý giá, đặc biệt trong sản xuất nông-lâm nghiệp, là nguồn lực quan trọng cho chiến lược phát triển nền nông nghiệp và nền kinh tế quốc gia. Nó cũng là môi trường sống, là cơ sở cho mọi hoạt động sản xuất kinh doanh. Điều 54 của Hiến pháp năm 2013 đã quy định rằng đất là tài nguyên đặc biệt của quốc gia và được quản lý theo luật pháp.

Đất tham gia vào mọi hoạt động kinh tế-xã hội, là nền móng của các thành phố, làng mạc, công trình công nghiệp, giao thông và hạ tầng thuỷ lợi. Việc sử dụng đất cũng ảnh hưởng đến an sinh xã hội và quốc phòng an ninh. Do đó, việc sử dụng đất phải tuân thủ nguyên tắc được đặt ra bởi pháp luật.

Nguyên tắc sử dụng đất là các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Nhà nước về việc sử dụng và quản lý đất đai, và là cơ sở để xây dựng quy định pháp luật về đất đai. Mặt khác, nguyên tắc này cũng được thể hiện trong Luật Minh Khuê về đất đai.

2. Nguyên tắc sử dụng đất theo Luật Đất đai 2024 mới nhất?

Nguyên tắc sử dụng đất được quy định trong Điều 5 của Luật Đất đai 2024 bao gồm:

– Tuân thủ mục đích sử dụng đất.

– Đảm bảo tính bền vững, tiết kiệm và hiệu quả đối với đất đai và tài nguyên trên mặt đất cũng như bên trong đất.

– Bảo vệ đất và môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, không sử dụng quá mức thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học gây ô nhiễm, hay làm đất mất tính chất.

– Tuân thủ quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong thời hạn quy định, không xâm phạm quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất xung quanh và liền kề theo quy định của Luật này và các quy định liên quan khác.

3. Phân tích các nguyên tắc sử dụng đất theo Luật Đất đai 2024?

3.1. Sử dụng đất đúng mục đích sử dụng đất

Người sử dụng đất có nghĩa vụ sử dụng đất theo đúng mục đích được quy định trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được cấp, nhằm tránh tình trạng sử dụng đất sai mục đích gây thoái hóa, suy giảm tình trạng thực tế của đất.

Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về sâu trong lòng đất và chiều cao trên mặt đất, bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất và tuân thủ các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.

3.2. Đảm bảo tính bền vững, tiết kiệm và hiệu quả đối với đất đai và tài nguyên trên mặt đất cũng như bên trong đất

Cần nhận thức rằng việc sử dụng đất đai phải được thực hiện một cách hợp lý và tiết kiệm, dựa trên tinh thần tận dụng mọi diện tích có sẵn và áp dụng đúng vào mục đích quy định trong quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.

Việc khai thác và sử dụng tiềm năng đất đai tại nước ta vẫn còn gặp phải nhiều lãng phí. Do đó, trong quá trình phát triển đất nước, công tác quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cần được thực hiện một cách tiên phong, tạo cơ sở khoa học cho việc sử dụng đất một cách hợp lý và tiết kiệm. Việc bảo vệ nguồn tài nguyên đất cũng nhắc nhở con người không chỉ biết khai thác mà còn thường xuyên cải tạo và bồi bổ đất đai, vì mục tiêu ngắn hạn và lợi ích dài hạn.

Pháp luật thể hiện nguyên tắc này như sau:

Nhà nước có vai trò quan trọng nhất trong việc thực hiện nguyên tắc này, đặc biệt là qua việc lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất. Quy hoạch và kế hoạch này xác định cách thức và mục đích sử dụng đất có phù hợp và có lợi ích hiệu quả, từ đó tạo điều kiện cho việc sử dụng đất hiệu quả, tiết kiệm và phù hợp với từng loại đất cũng như yêu cầu của xã hội.

Pháp luật quy định việc lấy ý kiến về quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, cũng như quy định cụ thể về giao đất, cho thuê đất và sử dụng đất một cách hiệu quả và tiết kiệm.

Cũng có các quy định về việc giám sát, theo dõi và đánh giá của các chủ thể liên quan, nhằm đảm bảo việc thực hiện nguyên tắc này được tuân thủ và hiệu quả hơn.

3.3. Bảo vệ đất và môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, không sử dụng quá mức thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học gây ô nhiễm, hay làm đất mất tính chất 

Biến đổi khí hậu (BĐKH) được thể hiện qua nhiều đặc điểm và tiêu chí khác nhau, tập trung chủ yếu vào hiện tượng ấm lên của khí hậu nói chung. Điều này được thể hiện qua việc quan sát sự tăng nhiệt độ trung bình của không khí và đại dương trên toàn cầu, sự tan chảy của tuyết và băng ở diện rộng, cũng như sự tăng mực nước biển trung bình toàn cầu. Nguyên nhân của biến đổi khí hậu có thể xuất phát từ tác động của con người hoặc cả các tác nhân tự nhiên. Trong những thập kỷ gần đây, biến đổi khí hậu chủ yếu được gây ra bởi khí thải độc hại từ các hoạt động của con người.

Biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Mức độ ảnh hưởng và tác động của biến đổi khí hậu phụ thuộc vào các kịch bản khác nhau. Các ngành nông nghiệp, thủy sản, và du lịch là những ngành bị tổn thương nặng nề nhất. Các đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là người dân ở khu vực miền núi và ven biển, đặc biệt là người nghèo, phụ nữ và trẻ em. Biến đổi khí hậu dẫn đến sự thu hẹp diện tích đất canh tác, giảm sản lượng và năng suất cây trồng, dự báo gây tổn thất khoảng 0,4% GDP vào năm 2030. Nhiệt độ môi trường tăng làm giảm năng suất lúa, dự báo giảm khoảng 4,2% mỗi năm, và dự kiến mực nước biển sẽ dâng cao 13cm vào năm 2030, gây giảm năng suất lúa thêm 9%. Biến đổi khí hậu cũng làm giảm trữ lượng các loài thủy sản. Dự báo đến năm 2030, thiệt hại của ngành thủy sản có thể lên đến gần 1,6% GDP. Biến đổi khí hậu cũng làm giảm nguồn cung nguyên liệu do nước biển dâng gây ngập lụt cho các khu công nghiệp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành công nghiệp chế biến lương thực và thực phẩm. Biến đổi khí hậu thúc đẩy chuyển đổi việc làm từ nông nghiệp sang các ngành khác, gây ra di cư đô thị của một số lượng lớn lao động từ nông thôn, tạo ra áp lực gia tăng cho khu vực thành thị. Biến đổi khí hậu cũng làm giảm nguồn tài nguyên ngày càng nhiều, bao gồm sự suy thoái và cạn kiệt của nguồn nước mặt, nước ngầm, và thiếu nước, cũng như việc cạn kiệt của nguồn cung năng lượng hóa thạch.

Bên cạnh đó, việc lạm dụng quá mức thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học gây ô nhiễm, hay làm đất mất tính chất đất cũng đang là nguy cơ đe doạ đối với lĩnh vực đất đai hiện nay.

Theo dữ liệu từ Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, đất nông nghiệp của nước ta có diện tích khoảng 26 triệu hecta, và nhu cầu sử dụng phân bón trung bình mỗi năm đạt khoảng trên 10 triệu tấn. Kết quả điều tra của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc cho thấy, hiệu quả sử dụng phân bón ở Việt Nam chỉ đạt 45-50%.

Hiện nay, yêu cầu phát triển nông nghiệp là xây dựng một nền nông nghiệp sạch, phát triển bền vững. Để đáp ứng yêu cầu này, người nông dân cần phải thuần thục kỹ thuật canh tác và kiến thức về sản xuất sạch, đảm bảo vệ sinh thực phẩm và không gây ô nhiễm môi trường. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng nông sản, mà còn giúp họ sản xuất các sản phẩm nông nghiệp có thương hiệu, mang lại thu nhập cao. Vì vậy, cần sử dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật một cách đúng đắn.

Do tính cấp thiết của vấn đề đã được luật hoá và trở thành một nguyên tắc sử dụng đất mang tính nòng cốt trong giai đoạn hiện nay. 

3.4. Tuân thủ quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong thời hạn quy định, không xâm phạm quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất xung quanh và liền kề theo quy định của Luật này và các quy định liên quan khác

Tham khảo bài viết về: Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất để biết rõ quyền và nghĩa vụ cụ thể.

Việc tuân thủ đây đủ các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đáp giúp cho hoạt động quản lý đất đai đạt hiệu quả, hạn chế các tranh chấp phát sinh, từ đó giảm thiểu thiệt hại cho nguồn lực vật chất và con người đối với nhà nước trong hoạt động thi hành công vụ quản lý và giải quyết tranh chấp đất đai. Đảm bảo môi trường an toàn lành mạnh cho các hoạt động kinh doanh bất động sản, giảm thiểu tội phạm và đảm bảo quyền, lợi ích tối đa cho người sử dụng đất.

---

TUYET NHUNG LAW cung cấp đội ngũ Luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm xử lý các vụ án trên thực tế. Liên hệ tư vấn hoặc mời luật sư tham giao bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp vui lòng liên hệ số điện thoại: 0975.982.169 hoặc gửi yêu cầu qua email: buinhunglw2b@gmail.com để được hỗ trợ.